Transport kolejowy P 14/01
Data: 24 III 2003 godz.: 0.00
24 marca 2003 r. o godz. 12:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Naczelnego Sądu Administracyjnego, w sprawie konstytucyjności przepisów ustawy z 27 czerwca 1997 r. o transporcie kolejowym, oraz wydanego na jej podstawie rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z 5 maja 1999 r, dotyczących konieczności zachowania wymaganej prawem odległości od obszaru kolejowego.
Burmistrz Gminy Warszawa - Ursynów wydal decyzję, w której ustalono warunki zabudowy i zagospodarowania terenu dla inwestycji biurowo-magazynowych. Planowana inwestycja była zgodna z ustaleniami obowiązującego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego. W decyzji nie odniesiono się jednak do obowiązku zachowania unormowanej przepisami odległości usytuowania inwestycji od granic obszaru kolejowego. Skutkiem braku ustaleń, co do nieprzekraczalnej linii zabudowy od granicy obszaru kolejowego (w tym przypadku: od linii metra) była wadliwość wydanej decyzji. Sprawa trafiła do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który powziął wątpliwość, czy unormowanie ustawowe, które nakazuje w drodze rozporządzenia określić odległość i warunki usytuowania budowli w sąsiedztwie linii kolejowych jest zgodne z Konstytucją.
Warunki te precyzuje ustawa z dnia 27 czerwca 1997 r. o transporcie kolejowym. Wydane na jej podstawie rozporządzenie Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z dnia 5 maja 1999 r. w sprawie określenia odległości i warunków dopuszczających usytuowanie drzew, krzewów, elementów ochrony akustycznej, wykonywanie robót ziemnych, budynków lub budowli w sąsiedztwie linii kolejowych oraz sposobu urządzania i utrzymania zasłon odśnieżnych i pasów przeciw pożarowych stanowi, iż roboty ziemne, budynki i budowle mogą być wykonywane w odległości nie mniejszej niż 20 metrów od granicy obszaru kolejowego.
NSA w pytaniu prawnym podkreśla, że w świetle art. 92 Konstytucji rozporządzenie musi spełniać pewne wymagania formalne i materialne. m.in. nie może zawierać unormowań, które należą do ustawodawcy. Materię taką stanowią unormowania dotyczące praw i wolności obywateli oraz ich ograniczenia (art. 31 ust 3 Konstytucji). Obowiązek powyższy odnosi się także do regulacji ustanawiających ograniczenia w zakresie prawa własności. Tymczasem na mocy § 4 a ust. 1 zaskarżonego rozporządzenia możliwe jest ograniczenie przysługującego stronom prawa własności gruntu. Zdaniem NSA narusza to konstytucyjną zasadę ograniczania prawa własności wyłącznie w drodze ustawy (art. 64 Konstytucji).
Naczelny Sąd Administracyjny zwraca również uwagę na nieprecyzyjność przepisów zaskarżonego rozporządzenia. Definiując obszar kolejowy, ustawodawca nie mówi, jaki podmiot miałby wydzielać wspomnianą działkę gruntu, ani w oparciu o jaką podstawę prawną miałby to robić. Nieprecyzyjny jest także - zdaniem NSA - przepis art. 46 ustawy o transporcie kolejowym, który zawiera upoważnienie do samoistnego uregulowania w rozporządzeniu spraw pominiętych w ustawie. Użyte w tym artykule sformułowanie "'w sąsiedztwie linii kolejowych" daje autorom rozporządzenia możliwość dowolnej interpretacji terminu "sąsiedztwo", a co za tym idzie przyjęcia dowolnej odległości. Naczelny Sąd Administracyjny wskazuje, iż brak precyzji i jasności zaskarżonych przepisów narusza art. 2 Konstytucji,
Rozprawie będzie przewodniczył Sędzia TK Bohdan Zdziennicki, a sprawozdawcą będzie Sędzia TK Jerzy Ciemniewski.