Postępowanie lustracyjne a immunitet sędziowski P 31/12
Podmiot inicjujący postępowanie: Sąd Okręgowy w Gliwicach IV Wydział Karny
Data: 25 III 2015 godz.: 14.30
2 kwietnia 2015 r. o godz. 9:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Sądu Okręgowego w Gliwicach IV Wydział Karny dotyczące braku regulacji trybu składania wniosków o zezwolenie na pociągnięcie do odpowiedzialności sędziów za złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego (brak ustawowo określonych przesłanek wyrażenia zgody na pociągnięcie do odpowiedzialności).
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
1) art. 80 ustawy z 27 lipca 2001 roku - Prawo o ustroju sądów powszechnych w zakresie w jakim nie zawiera regulacji trybu składania wniosków o zezwolenie na pociągnięcie do odpowiedzialności sędziów za złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego i ustawowo określonych przesłanek wyrażenia zgody na pociągnięcie do tejże odpowiedzialności
2) art. 19 i art. 21 ustawy z 18 października 2006 roku o ujawnianiu informacji o dokumentach organów bezpieczeństwa państwa z lat 1944-1990 oraz treści tych dokumentów w zakresie, w jakim do postępowania w przedmiocie odpowiedzialności karnej nie nakazują w postępowaniu lustracyjnym stosowania odpowiednio przepisu art. 80 ustawy z 27 lipca 2001 roku - Prawo o ustroju sądów powszechnych
- z art. 2, art. 7 i art. 181 konstytucji.
Wskazane w pytaniu prawnym przepisy są, zdaniem Sądu Okręgowego w Gliwicach, niezgodne z wynikającymi z art. 2 konstytucji zasadami: poprawnej legislacji oraz zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa. Nie są bowiem precyzyjne. Sąd pytający podnosi brak wskazania w tych przepisach wymagalności uzyskania zgody sądu dyscyplinarnego na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności za złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego. Brak ten powoduje, iż składane wnioski, formalnie mieszczące się w granicach prawa, ignorują art. 181 konstytucji.
W ocenie sądu pytającego, brak wskazania co do wymagalności uzyskania zgody sądu dyscyplinarnego na pociągnięcie sędziego do odpowiedzialności za złożenie niezgodnego z prawdą oświadczenia lustracyjnego powoduje, iż z naruszeniem konstytucji możliwe jest wszczęcie wobec sędziego postępowania w przedmiocie odpowiedzialności karnej. Sankcją jest wtedy zakaz pełnienia funkcji publicznej, a więc wydalenie ze służby, co stanowi przecież ostateczną i najsurowszą z kar dyscyplinarnych przewidzianych w prawie o ustroju sądów powszechnych.
Sąd pytający zwrócił ponadto uwagę na to, że w razie postępowania dotyczącego jakiegokolwiek przestępstwa wymagane jest uzyskanie zgody sądu dyscyplinarnego na uchylenie immunitetu, przy czym samo skazanie za przestępstwo nie musi oznaczać wydalenia ze służby. Natomiast dla postępowania lustracyjnego, w którym oznaczono wyłącznie jedną - najsurowszą - sankcję, nie jest wymagane uzyskanie zgody na uchylenie immunitetu.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Piotr Tuleja, sprawozdawcą będzie sędzia TK Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz.