Stosowanie wobec tej samej osoby, za ten sam czyn, odpowiedzialności za przestępstwo i za wykroczenie K 45/14
Podmiot inicjujący postępowanie: Rzecznik Praw Obywatelskich
Data: 24 XI 2016 godz.: 9.32
1 grudnia 2016 r. o godz. 9:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący stosowania wobec tej samej osoby, za ten sam czyn, odpowiedzialności za przestępstwo i za wykroczenie.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 10 § 1 ustawy z dnia 20 maja 1971 roku – Kodeks wykroczeń – w zakresie, w jakim przepis ten dopuszcza stosowanie wobec tej samej osoby, za ten sam czyn, odpowiedzialności za przestępstwo i wykroczenie - z art. 2 i art. 45 ust. 1 konstytucji, z art. 4 ust. 1 Protokołu nr 7 do Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności oraz z art. 14 ust. 7 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych.
Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich konsekwencją przyjęcia w art. 10 § 1 kodeksu wykroczeń konstrukcji tzw. idealnego zbiegu wykroczenia z przestępstwem jest prowadzenie w przedmiocie tego samego czynu dwóch postępowań. Pierwsze z nich dotyczy tego czynu kwalifikowanego jako wykroczenie i toczy się w trybie kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia, drugie odnosi się do tego czynu kwalifikowanego jako przestępstwo i toczy się w trybie kodeksu postępowania karnego. W obydwu postępowaniach orzeka się kary i środki karne tj. dochodzi do kilkakrotnego skazania.
Kwestionowana regulacja zdaniem Rzecznika jest niezgodna z zakazem nie orzekania dwa razy w tej samej sprawie. Ustawodawca doprowadza bowiem do wielokrotnej oceny tego samego zachowania i w konsekwencji do prowadzenia dwóch postępowań, w przedmiocie tego samego czynu.
Wnioskodawca zwrócił jednocześnie uwagę na to, że zawarte w art. 10 kodeksu wykroczeń uregulowania nakazujące wykonanie surowszej kary lub surowszego środka karnego tego samego rodzaju oraz możliwość zastosowania regulacji z art. 61 § 1 pkt 1 kodeksu postępowania w sprawach o wykroczenia nie mogą stanowić wystarczających gwarancji do zapewnienia realizacji zasady nie orzekania dwa razy w tej samej sprawie w zbiegu przestępstwa z wykroczeniem.
Przewodniczącym składu orzekającego będzie wiceprezes TK Stanisław Biernat, sprawozdawcą będzie prezes TK Andrzej Rzepliński.