Uprawnienia pokrzywdzonego w procesie karnym; pokrzywdzony - oskarżyciel posiłkowy. SK 22/13
Sygn. akt SK 22/13
WYROK
w imieniu Rzeczypospolitej Polskiej
Warszawa, dnia 30 września 2014 r.
Trybunał Konstytucyjny w składzie:
Marek Zubik – przewodniczący
Stanisław Biernat
Zbigniew Cieślak
Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz
Andrzej Wróbel – sprawozdawca,
po rozpoznaniu w trybie art. 59 ust. 2 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070, z 2005 r. Nr 169, poz. 1417, z 2009 r. Nr 56, poz. 459 i Nr 178, poz. 1375, z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 i Nr 197, poz. 1307 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654), na posiedzeniu niejawnym w dniu 26 czerwca 2014 r., skargi konstytucyjnej Tadeusza Jaworowskiego o zbadanie zgodności:
1) art. 53 w związku z art. 54 § 1, art. 299 § 1 i art. 459 § 3 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karnego (Dz. U. Nr 89, poz. 555, ze zm.) w zakresie, w jakim pozbawia pokrzywdzonego prawa strony co do możliwości wniesienia zażalenia na etapie postępowania pierwszoinstancyjnego od momentu wniesienia aktu oskarżenia do upływu terminu określonego w art. 54 § 1 ustawy –Kodeks postępowania karnego,
2) art. 117 § 1 ustawy – Kodeks postępowania karnego w zakresie, w jakim pozwalając na umorzenie postępowania przed rozpoczęciem przewodu sądowego, wyłącza obowiązek sądu zawiadomienia pokrzywdzonego o czasie i miejscu posiedzenia wyznaczonego w celu umorzenia postępowania,
3) art. 117 § 2 ustawy – Kodeks postępowania karnego w zakresie, w jakim pozwalając na umorzenie postępowania przed rozpoczęciem przewodu sądowego, pozwala sądowi na nieprzeprowadzenie tej czynności, jeżeli pokrzywdzony nie stawił się na wyznaczone posiedzenie, a brak dowodu, że został o nim powiadomiony,
4) art. 339 § 5 ustawy – Kodeks postępowania karnego w zakresie, w jakim pozwalając na umorzenie postępowania przed rozpoczęciem przewodu sądowego, wyłącza prawo pokrzywdzonego do wzięcia udziału w tym posiedzeniu,
5) art. 100 § 2 ustawy – Kodeks postępowania karnego w zakresie, w jakim pozwalając na umorzenie postępowania przed rozpoczęciem przewodu sądowego, wyłącza obowiązek sądu zawiadomienia pokrzywdzonego o zapadłym na posiedzeniu postanowieniu,
– z art. 45 ust. 1 w związku z art. 2 i art. 7 Konstytucji,
orzeka:
Art. 339 § 5 w związku z art. 54 § 1 ustawy z dnia 6 czerwca 1997 r. – Kodeks postępowania karneg (Dz. U. Nr 89, poz. 555, ze zm.) w zakresie, w jakim nie zapewnia pokrzywdzonemu możliwości wzięcia udziału w posiedzeniach sądu dotyczących umorzenia postępowania przed rozprawą, o których mowa w art. 339 § 3 pkt 1 ustawy – Kodeks postępowania karnego, jest niezgodny z art. 45 ust. 1 w związku z art. 2 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Ponadto postanawia:
na podstawie art. 39 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 1 sierpnia 1997 r. o Trybunale Konstytucyjnym (Dz. U. Nr 102, poz. 643, z 2000 r. Nr 48, poz. 552 i Nr 53, poz. 638, z 2001 r. Nr 98, poz. 1070, z 2005 r. Nr 169, poz. 1417, z 2009 r. Nr 56, poz. 459 i Nr 178, poz. 1375, z 2010 r. Nr 182, poz. 1228 i Nr 197, poz. 1307 oraz z 2011 r. Nr 112, poz. 654) umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie.
Marek Zubik
Stanisław Biernat
Zbigniew Cieślak
Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz
Andrzej Wróbel