Komunikat po Drukuj

Umożliwienie kasom oszczędnościowo-kredytowym udzielania długoterminowych kredytów hipotecznych K 53/07

Procedura ustawodawcza w Sejmie dotycząca uchwalania kwestionowanego przepisu ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania narusza konstytucję.

24 marca 2009 r. o godz. 9.30 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Grupy posłów na Sejm RP dotyczący umożliwienia spółdzielczym kasom oszczędnościowo-kredytowym udzielania długoterminowych kredytów hipotecznych.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 15 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania jest niezgodny z art. 118 ust. 1 i art. 119 ust. 1 i 2 konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że w trakcie procedury ustawodawczej w Sejmie, dotyczącej ustawy o finansowym wsparciu rodzin w nabywaniu własnego mieszkania, naruszono konstytucję. Kwestionowany przepis wprowadzony został poprawką sprzeczną z wymogami konstytucyjnymi. Poprawka ta wychodząc poza zakres projektu ustawy, stanowiła nowość normatywną. Ponadto nie była rozpatrywana w trzech czytaniach. Stanowiła w rezultacie inicjatywę ustawodawczą realizowaną w sposób niezgodny z konstytucją.

Przedmiotem kontroli Trybunału były przepisy ustawy dokonującej zmiany (nowelizującej) a nie przepisy ustawy nowelizowanej. Kwestionowany przepis dokonywał zmian w ustawie o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych, uchylając art. 21 tej ustawy oraz dodając ust. 2 i ust. 3 do art. 23. Niezgodność z konstytucją powoduje uchylenie całego art. 15. Oznacza to w konsekwencji, iż niekonstytucyjny jest pkt. 1 art. 15, uchylający art. 21 ustawy o spółdzielczych kasach oraz pkt. 2 art. 15, dodający ust. 2 i ust. 3 do art. 23 ustawy o spółdzielczych kasach.

Zgodnie z dotychczasową linią orzeczniczą Trybunału, uchylenie art. 15 pkt. 1 ustawy o finansowym wsparciu rodzin, uchylającego art. 21 ustawy o spółdzielczych kasach powoduje, że art. 21 ustawy o spółdzielczych kasach staje się ponownie częścią składową obowiązującego porządku prawnego. Trybunał zwrócił uwagę, że swoiste przywrócenie obowiązywania art. 21 ustawy o spółdzielczych kasach jest nieuchronnym skutkiem uznania za niezgodny z konstytucją zaskarżonego przepisu a tym samym wyeliminowania tego przepisu z obowiązującego porządku prawnego.

Uchylenie niekonstytucyjnego art. 15 pkt. 2 ustawy o finansowym wsparciu rodzin powoduje uchylenie art. 23 ust. 2 i 3, wprowadzonego do ustawy o spółdzielczych kasach, dotyczącego hipotecznego zabezpieczenia kredytu lub pożyczki, udzielonej przez spółdzielczą kasę. Trybunał podkreślił, że skutki niekonstytucyjności nie obejmują faktów prawnych, zaistniałych w okresie od wejścia w życie art. 15 ustawy o finansowym wsparciu rodzin, do ogłoszenia tego wyroku w Dzienniku Ustaw, których skutki związane są z zastosowaniem przepisów obowiązujących we wskazanym wyżej okresie. W szczególności nie wygasają umowy dotyczące pożyczek i kredytów zawarte na gruncie stanu prawnego w którym obowiązywał art. 15 ustawy.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Wojciech Hermeliński, a sprawozdawcą był sędzia TK Adam Jamróz.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.