Ograniczenie prawa do zaskarżania postanowień sądu drugiej instancji tylko do postanowień kończących postępowanie w sprawie SK 3/05
Uniemożliwienie skutecznego wniesienia zażalenia na postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania, w sytuacji, w której o kosztach postępowania we wszystkich instancjach orzeka całościowo po raz pierwszy sąd drugiej instancji jest niezgodne z konstytucją.27 marca 2007 r. o godz. 13. 00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Stanisława H. dotyczącą ograniczenia prawa zaskarżenia postanowienia w przedmiocie kosztów procesu zasądzonych w wyroku przez Sąd Apelacyjny.Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 39318 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. - Kodeks postępowania cywilnego w brzmieniu obowiązującym do czasu jego uchylenia przez art. 1 pkt 11 ustawy z dnia 22 grudnia 2004 r. o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy - Prawo o ustroju sądów powszechnych, w zakresie, w jakim uniemożliwia zaskarżenie postanowienia w przedmiocie kosztów procesu zasądzonych po raz pierwszy przez sąd drugiej instancji, jest niezgodny z art. 78 w związku z art. 176 ust. 1 Konstytucji.Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego postanowienie o kosztach postępowania dotyczące kosztów postępowania przed Sądem Najwyższym w związku z wniesieniem kasacji skarżącego oraz kosztów końcowego postępowania przed Sądem Apelacyjnym nie było wydawane wcześniej i mogło być wydane tylko przez Sąd Apelacyjny w końcowym orzeczeniu. Stanowiło to materialnie pierwsze orzeczenie o kosztach. Konstytucyjna zasada dwuinstancyjności postępowania sądowego dotyczy również postanowienia o kosztach postępowania. Wynika z niej także konieczność umożliwienia stronom (uczestnikom) postępowania zaskarżenia orzeczenia o kosztach, w zakresie, w jakim jest to - materialnie - pierwsze orzeczenie w tej kwestii. Trybunał Konstytucyjny stwierdził niezgodność kwestionowanego przepisu z konstytucją w zakresie, w jakim wyłącza możliwość skutecznego wniesienia zażalenia na postanowienie w przedmiocie kosztów postępowania, w sytuacji, w której o kosztach postępowania we wszystkich instancjach (w tym i o kosztach postępowania przed Sądem Najwyższym) orzeka całościowo po raz pierwszy sąd drugiej instancji.Rozprawie przewodniczyła sędzia TK Teresa Liszcz, a sprawozdawcą był sędzia TK Marian Grzybowski.Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.Prasa:Rzeczpospolita, Nr 74, 28. 03. 07 r.Marek Domagalski: Można się odwołać od orzeczenia o kosztach.Gazeta Prawna, Nr 62, 28.03.07 r.Katarzyna Rychter: Postanowienie o kosztach nie jest ostateczne.