Zakres współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem RP w Unii Europejskiej K 24/04
W dniu 12 stycznia 2005 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny kontynuował rozprawę z dnia 20 grudnia 2004 r. Trybunał w pełnym składzie rozpoznał wniosek grupy senatorów RP w sprawie konstytucyjności art. 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskie.
Trybunał orzekł, że art. 9 ustawy z dnia 11 marca 2004 roku o współpracy Rady Ministrów z Sejmem i Senatem w sprawach związanych z członkostwem Rzeczypospolitej Polskiej w Unii Europejskiej w zakresie, w jakim pomija obowiązek zasięgania opinii organu właściwego na podstawie regulaminu Senatu, jest niezgodny z art. 10 ust. 2 i art. 95 ust. 1 Konstytucji.
Na mocy art. 9 zaskarżonej ustawy Rada Ministrów przed rozpatrzeniem projektu aktu prawnego w Radzie Unii Europejskiej zasięga opinii organu właściwego na podstawie regulaminu Sejmu. Przepis ten nie przewiduje obowiązku zasięgnięcia opinii organu właściwego na postawie regulaminu Senatu. Trybunał Konstytucyjny uznał, że pominięcie Senatu w treści art. 9 ustawy o współpracy. jest sprzeczne z Konstytucją. Trybunał nie zgodził się ze stanowiskiem Sejmu, iż wskazana w ustawie "procedura związana jest z wykonywaniem konstytucyjnych uprawnień Sejmu w zakresie kontroli nad działalnością Rady Ministrów". Zdaniem TK opiniowanie aktów prawa europejskiego nie jest równoznaczne ze sprawowaniem funkcji kontrolnej. Wyrażanie opinii jest istotną formą współuczestnictwa w tworzeniu prawa unijnego, poprzez które władza ustawodawcza może choćby pośrednio wywierać wpływ na treść prawa UE. W takim ujęciu funkcja opiniodawcza jest nową, szczególną postacią kompetencji mieszczących się w ramach prerogatywy ustawodawczej Senatu.
Polska Konstytucja nie zawiera przepisów bezpośrednio odnoszących się do udziału Sejmu i Senatu w procesie kształtowania prawa europejskiego. Stanowi jednak, że Sejm i Senat sprawują władzę ustawodawczą w Rzeczypospolitej Polskiej. Wszystko co wiąże się ze stanowieniem prawa, bądź też choćby pośrednim wywieraniem wpływu na jego treść należy więc do konstytucyjnych prerogatyw Senatu, będącego pełnoprawnym uczestnikiem procesu stanowienia prawa. Trybunał podkreślił, że Sejm i Senat są w ramach procesu ustawodawczego partnerami, a nie przeciwnikami. Konstytucja powierza bowiem władzę ustawodawczą zarówno Sejmowi, jak i Senatowi (art. 10 ust. 2 i art. 95 ust. 1 Konstytucji). Pominięcie Senatu w procesie kreowania prawa wspólnotowego godzi w zasadę sprawowania władzy ustawodawczej przez Sejm i Senat.
Rozprawie przewodniczył wiceprezes TK Andrzej Mączyński, a sprawozdawcą był sędzia TK Wiesław Johann.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Prasa: GAZETA PRAWNA nr 10, 13 stycznia 2005 r. Agnieszka Wyszomirska: Nie tylko Sejm, ale i Senat. RZECZPOSPOLITA nr 10, 13 stycznia 2005 r. Jolanta Kroner: Równe kompetencje Sejmu i Senatu. TRYBUNA nr 10, 13 stycznia 2005 r. Trybunał po stronie Senatu. (WOS, PAP) NASZ DZIENNIK nr 10, 13 stycznia 2005 r. Małgorzata Goss: Spór Senatu z Sejmem rozstrzygnięty. |