Trybunał Konstytucyjny

Adres: 00-918 Warszawa, al. Szucha 12 a
prasainfo@trybunal.gov.pl tel: +22 657-45-15

Biuletyn Informacji Publicznej
Transmisja

Ochrona dóbr osobistych SK 49/03

7 lutego 2005 r. o godz. 12:00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Jacka B. w sprawie zgodności art. 448 Kodeksu cywilnego z art. 30, art. 32 ust. 1 w związku z art. 77 ust. 1 i art. 47 ust. 1 Konstytucji.

Trybunał orzekł, że art. 448 Kodeksu cywilnego, w zakresie w jakim przepis ten zawiera zwrot "sąd może przyznać" jest zgodny z art. 30, art. 32 ust. 1 i art. 47 oraz nie jest niezgodny z art. 77 ust. 1 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny wskazał, że fakultatywny charakter orzekania zadośćuczynienia finansowego za poniesioną krzywdę moralną nie oznacza arbitralności oceny sądu. Nie uprawnia także organów stosujących prawo do dowolnego zasądzenia zadośćuczynienia. Zwrot "sąd może" nie wiąże się z wolnym wyborem sądu, a jedynie umożliwia swobodną ocenę przesłanek przyznania zadośćuczynienia. Sąd kieruje się wskazaniami obiektywnymi - nie może więc odmówić przyznania zadośćuczynienia gdy spełnione zostały wszystkie niezbędne przesłanki uzyskania przez pokrzywdzonego rekompensaty za poniesiona krzywdę. Przesłankami przyznania zadośćuczynienia finansowego są rozmiar i intensywność krzywdy doznanej przez poszkodowanego.

Prawo do rekompensaty nie jest różnicowane w zależności od tego kto dokonał naruszenia dobra osobistego. Treść przepisu nie dotyczy zatem art. 77 ust. 1 Konstytucji. TK podkreślił, że Konstytucja nie przesądza, w jakich formach powinna być zapewniona ochrona dóbr osobistych obywateli. Tym samym uznać należy, że kwestionowany art. 448 K.c. nie narusza gwarancji zawartych w zasadzie poszanowania godności człowieka (art. 30 Konstytucji) oraz zasadzie ochrony prawnej życia prywatnego, czci i dobrego imienia (art. 47 Konstytucji).

Rozprawie przewodniczył prezes TK Marek Safjan, a sprawozdawcą była sędzia TK Teresa Dębowska- Romanowska.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.