Komunikat po Drukuj

Kasacja, prawo spółdzielcze SK 40/02

10 maja 2005 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Barbary B. dotyczącą uznania za majątek wspólny, a nie odrębny praw do domu jednorodzinnego przydzielonego w czasie trwania małżeństwa.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 215§ 2 i §4 w związku z art. 232 §4 ustawy z 16 września 1982 r. - Prawo spółdzielcze jest zgodny z art. 64 i nie jest niezgodny z art. 21 ust. 1 Konstytucji.

Trybunał dokonując wykładni zaskarżonych przepisów, stwierdził, że jeśli spółdzielcze własnościowe prawo do lokalu (domu jednorodzinnego) zostanie przydzielone obojgu małżonkom lub jednemu z nich w czasie trwania małżeństwa i dla zaspokojenia potrzeb mieszkaniowych, należy do obojga małżonków bez względu na istniejące między nimi stosunki majątkowe. Niezależnie więc od tego, czy małżonkowie ustanowili rozdzielność majątkową, czy też jej nie ustanowili, ustawodawca przewidział w odniesieniu do spółdzielczego prawa do lokalu status przymusowej wspólności ustawowej. Decyduje o niej moment przydzielenia lokalu czy domu jednorodzinnego. W tej sprawie nie wystąpiła więc żadna z przesłanek, która wyłączałaby zastosowanie reżimu przymusowej wspólności ustawowej.

Zdaniem TK nie prowadzi to jednak do dyskryminującego traktowania małżonka, który poniósł z majątku odrębnego przeważające koszty wkładu budowlanego, wykończenia czy remontu przydzielonego w trakcie trwania małżeństwa lokalu czy domu. Prawo spółdzielcze (art. 215 §4) pozwala bowiem na dochodzenie, także sądowe, zwrotu wydatków i nakładów poczynionych z majątku odrębnego na majątek wspólny. Unormowanie to nie ogranicza w żaden sposób zakresu żądań zwrotu wydatków i nakładów na majątek wspólny z majątku odrębnego jednego z małżonków. W tym przypadku był to wniesiony wkład budowlany oraz spółdzielcze własnościowe prawo do domu. Przepis ten umożliwia dochodzenie w pełnej wysokości zwrotu wszystkich udokumentowanych wydatków i nakładów z majątku odrębnego. Powyższa regulacja umożliwia tym samym pełną ochronę prawa własności lub innych praw majątkowych zainteresowanego małżonka. Z tych właśnie względów w ocenie Trybunału zaskarżone przepisy (art. 215 §2 i §4) stosowane całościowo, nie prowadzą do naruszenia konstytucyjnego prawa do równej ochrony własności i innych praw majątkowych, gwarantowanego przez uregulowanie art. 64 ust. 2 Konstytucji.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Wiesław Johann, a sprawozdawcą był sędzia TK Marian Grzybowski.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.