Komunikat po Drukuj

Wybór ławników P 16/04

Powierzenie radom gmin wyboru ławników nie może być traktowane jako naruszenie konstytucyjnej zasady odrębności i niezależności władzy sądowniczej.

29 listopada 2005 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie dotyczące wyboru ławników przez radę gminy do Sądu Rejonowego dla Warszawy Mokotowa na kadencję 2004 -2007.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 160 ustawy z dnia 27 lipca 2001 r. - Prawo o ustroju sądów powszechnych w zakresie, w jakim upoważnia rady gmin do wyłącznego wyboru ławników, jest zgodny z art. 10, art. 173 oraz art. 186 ust. 1 Konstytucji.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że kwestionowany przepis pozostawia wprawdzie wybór ławników wyłącznie radom gmin, ale inna regulacja tej ustawy uprawnia wiele podmiotów do przedstawiania kandydatów na ławników. Prezesi właściwych sądów mają prawo do zgłaszania radom gmin kandydatów na ławników, występowania do rad gmin z wnioskami o odwołanie ławników oraz zawieszania ich w czasie trwania kadencji w pełnieniu obowiązków. Powierzenie radom gmin kompetencji wyboru ławników nie może więc być traktowane jako naruszenie konstytucyjnej zasady odrębności i niezależności władzy sądowniczej. Trybunał uznał więc, że zaskarżony przepis nie pozwala na nadmierne i arbitralne wkraczanie władzy wykonawczej w obszar funkcjonowania sądu.

Trybunał zauważył ponadto, że skoro udział ławników w orzekaniu ma gwarantować możliwość dokonywania wielostronnej analizy i oceny rozpatrywanych spraw sądowych, nie byłoby pożądane, aby decydujący głos w sprawie wyboru ławników miała Krajowa Rada Sądownictwa. Liczba wybieranych co cztery lata ławników (na kadencję 2004-2007 - ponad 43 500 osób) uzasadnia przypuszczenie, że skala tego przedsięwzięcia znacznie przekraczałaby możliwości partycypowania w nim Krajowej Rady Sądownictwa. Rola KRS byłaby w tym procesie jedynie symboliczna.

Rozprawie przewodniczyła sędzia TK Ewa Łętowska, a sprawozdawcą był sędzia TK Mirosław Wyrzykowski.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.