Ustrój miasta stołecznego Warszawy Kp 3/05
Bezwarunkowe przeniesienie zadań publicznych związanych z ochroną zdrowia i prowadzeniem żłobków na dzielnice jest niezgodne z Konstytucją.
7 grudnia 2005 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpoznał wniosek Prezydenta RP dotyczący ustawy z 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy. Prezydent RP zakwestionował pozbawienie gminy prawa do wykonywania zadania własnego w zakresie ochrony zdrowia oraz upoważnienie Prezesa Rady Ministrów do nadania w drodze rozporządzenia statutu miasta st. Warszawy.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że:
- art. 1 pkt 3 lit. b i c ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy w zakresie, w jakim pozbawia gminę m. st. Warszawa prawa wykonywania zadania własnego obejmującego sprawy ochrony zdrowia i prowadzenie żłobków oraz przekazuje organom dzielnicy uprawnienia stanowiące i wykonawcze przewidziane prawem, związane z wykonywaniem tego zadania, jest niezgodny z art. 16 ust. 2, art. 163 oraz art. 164 ust. 1 i 3 Konstytucji;
- art. 2 powyższej ustawy jest zgodny z art. 92 ust. 1 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 169 ust. 4 Konstytucji.
Ponadto TK uznał, że art. 1 pkt 3 lit. b i c ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. nie jest nierozerwalnie związany z całą ustawą.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że bezwarunkowe przeniesienie zadań publicznych związanych z ochroną zdrowia i prowadzeniem żłobków na dzielnice, nie stanowiące ani jednostek samorządu terytorialnego, ani organów innej władzy publicznej jest niezgodne z Konstytucją. Przekazanie dzielnicom zadań stanowi wkroczenie w sferę samodzielności gminy. Jednostki samorządu terytorialnego wykonując zadania publiczne uczestniczą w sprawowaniu władzy w granicach samodzielności przyznanej im przez prawo i prawem chronionej. Zdaniem TK koncentracja przekazanych samorządowi uprawnień powinna następować na tym szczeblu zasadniczego podziału terytorialnego państwa, na którym zostanie zapewniona zdolność wykonywania zadań publicznych. W pewnych sytuacjach scentralizowanie kompetencji i środków finansowych może być konieczne dla właściwej realizacji zadań publicznych, czego przykładem jest ustrój organizacyjny i finansowy Warszawy.
Organy władzy publicznej działają na podstawie i w granicach prawa, a statut jest elementem systemu ustrojowego prawa samorządu. Tak więc uchwalenie statutu należy traktować jako element realizacji zasady legalizmu. Zdaniem Trybunału Konstytucyjnego istnieje konieczność wyposażenia organu nadzoru w środki, które mogą doprowadzić do osiągnięcia stanu zgodnego z prawem. Do zakresu swobody legislacyjnej ustawodawcy należy dobór tych środków w granicach wyznaczonych przez Konstytucję. Zastępczy charakter nadania statutu Warszawy przez Prezesa Rady Ministrów oraz utrata jego mocy obowiązującej wraz z wejściem w życie statutu uchwalonego przez Radę m. st. Warszawy pozwalają uznać, że uprawnienie Prezesa Rady Ministrów jest zgodne z Konstytucją.
Rozprawie przewodniczył prezes TK Marek Safjan, a sprawozdawcą był sędzia TK Jerzy Ciemniewski..
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.
Prasa: |