Ustrój miasta stołecznego Warszawy Kp 3/05
7 grudnia 2005 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny pełnym składzie rozpozna wniosek Prezydenta RP dotyczący ustawy z 1 lipca 2005 r. o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy. Prezydent RP kwestionuje: pozbawienie gminy prawa do wykonywania zadania własnego w zakresie ochrony zdrowia oraz upoważnienie Prezesa Rady Ministrów do nadania w drodze rozporządzenia statutu miasta st. Warszawy.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
- art. 1 pkt 3 lit. b ustawy z dnia 1 lipca 2005 roku o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy w części dotyczącej art. 11 ust. 2 pkt 3 oraz lit. c zmieniające ustawę z dnia 15 marca 2002 roku o ustroju miasta stołecznego Warszawy - w zakresie, w jakim naruszają pozycję ustrojową gminy jako podstawowej jednostki samorządu terytorialnego oraz zasadę samodzielności, pozbawiając gminę prawa wykonywania zadania własnego obejmującego sprawy ochrony zdrowia - z art. 16 ust. 2, art. 163 oraz z art. 164 ust. 1 i 3 Konstytucji;
- art. 2 ustawy z dnia 1 lipca 2005 roku o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy - w zakresie, w jakim upoważnia Prezesa Rady Ministrów do nadania, w drodze rozporządzenia, statutu miasta stołecznego Warszawy - z art. 92 ust. 1 i art. 169 ust. 4 Konstytucji.
Zgodnie z art. 1 pkt 3 lit. b ustawy z 1 lipca 2005 roku o zmianie ustawy o ustroju miasta stołecznego Warszawy do zakresu działania dzielnicy należą zadania związane z ochroną zdrowia oraz prowadzenie żłobków. Dotychczasowa regulacja przewidywała, że dzielnica miała wprawdzie podobne kompetencje, ale w zakresie określonym przez statut miasta i inne uchwały Rady m.st. Warszawy. Wejście w życie nowych przepisów spowoduje, że po upływie 14 dni od ogłoszenia ustawy nowelizującej w Dzienniku Ustaw gmina jaką jest miasto stołeczne Warszawa wskutek arbitralnej decyzji ustawodawcy utraci prawo do zaspokajania potrzeb wspólnoty samorządowej w zakresie ochrony zdrowia. Utworzenie jednostek pomocniczych - dzielnic Warszawy nie oznaczało pozbawienia organu stanowiącego jednostki samorządowej, jakim jest Rada m. st. Warszawy odpowiednich uprawnień. Zdaniem Prezydenta RP kwestionowana ustawa przekazując zadania własne gminy jednostce pomocniczej tej gminy - dzielnicy, pozostawia poza kontrolą sposób wykonywania zadań i uniezależnia organy wykonawcze dzielnic wraz z ich organami pomocniczymi (urzędy dzielnic) od organów gminy. Wykracza w ten sposób poza konstytucyjny system ustroju samorządu terytorialnego.
Art. 2 ustawy z 1 lipca 2005 roku upoważnia Prezesa Rady Ministrów do nadania w drodze rozporządzenia, statutu m. st. Warszawy, jeżeli Rada m. st. Warszawy w terminie trzech miesięcy od dnia wejścia w życie kwestionowanej ustawy tego statutu nie uchwali. Zgodnie z Konstytucją regulacje dotyczące kształtu ustroju jednostek samorządu terytorialnego mogą być ustalane przepisami rangi konstytucyjnej, ustawowej i odpowiednio przepisami stanowionymi przez rady gmin, rady powiatów i sejmiki województw. Od tej reguły nie ma wyjątku. Zdaniem Prezydenta RP wobec tak jednoznacznie brzmiącego przepisu Konstytucji ustrój jednostki samorządu terytorialnego nie może być ustalany drogą aktu podustawowego wydawanego przez organ administracji rządowej.
Rozprawie będzie przewodniczył prezes TK Marek Safjan, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Jerzy Ciemniewski..