Trybunał Konstytucyjny

Adres: 00-918 Warszawa, al. Szucha 12 a
prasainfo@trybunal.gov.pl tel: +22 657-45-15

Biuletyn Informacji Publicznej
Transmisja

Wspólne rozliczenie małżonków z podatku dochodowego K 8/03

Dnia 20 kwietnia 2004 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie konstytucyjności niektórych przepisów art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W wyroku z dnia 4 maja 2004 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych w zakresie, w jakim pozbawia prawa do łącznego opodatkowania małżonków podatników, którzy zmarli w ciągu roku podatkowego lub po upływie roku podatkowego, lecz przed podpisaniem wspólnego zeznania rocznego jest niezgodny z art. 2, 18 i 71 ust. 1 Konstytucji.

Zaskarżona regulacja uzależniała łączne opodatkowanie małżonków od pozostawania w związku małżeńskim przez cały rok podatkowy. Zdaniem TK takie unormowanie sytuacji małżonków, które uniemożliwia wspólne rozliczenie podatkowe w tak wyjątkowej sytuacji losowej, jak śmierć jednego z małżonków w trakcie roku podatkowego (lub po jego upływie, lecz przed podpisaniem wniosku o łączne opodatkowanie) jest przejawem zbyt dużego rygoryzmu. Przyjęte w ustawie nadmiernie formalistyczne kryterium wspólnych podpisów obojga małżonków na wniosku o łączne opodatkowanie może stanowić swoistą pułapkę dla podatników, nie zapewniającą właściwego bezpieczeństwa prawnego.

Trybunał wskazał także, że obciążenie obowiązkiem podatkowym nie może naruszać istoty wartości wskazanych przez Konstytucję. Z powyższych względów zaskarżona regulacja została uznana za niezgodną z zasadami: demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji) oraz ochrony i opieki nad małżeństwem i rodziną (art. 18 i art. 71 ust. 1 Konstytucji).

Rozprawie przewodniczył wiceprezes TK Andrzej Mączyński, a sprawozdawcą był sędzia TK Mirosław Wyrzykowski.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

Prasa:
RZECZPOSPOLITA nr 36, 12 - 13 lutego 2005 r.
Tomasz Bojkowski, Robert Walczak: Podatkowa bigamia. 
GAZETA PRAWNA nr 253, 28 grudnia 2004 r.
Krzysztof Tomaszewski: Po spełnieniu warunków z preferencji skorzystasz już teraz. 
GAZETA WYBORCZA Nr 104, 5 maja 2004
Marcin Musiał: Nawet po śmierci
GAZETA PRAWNA Nr 87, 5 maja 2004
Aleksandra Tarka: Odebranie przywileju wbrew konstytucji
TRYBUNA Nr 104, 5 maja 2004
Niezgodne z konstytucją (PAP, PIET)
RZECZPOSPOLITA Nr 104, 5 maja 2004
Izabela Lewandowska: Trybunał upomniał się o wdowi grosz
GAZETA PRAWNA Nr 77, 20 kwietnia 2004
Aleksandra Tarka: Kontrowersyjny podpis
GAZETA WYBORCZA Nr 93, 20 kwietnia 2004
Piotr Skwirowski: Fiskus czyha na wdowi grosz
RZECZPOSPOLITA Nr 93, 20 kwietnia 2004
Trybunał Konstytucyjny. PIT nieuwzględniający zmarłego małżonka
RZECZPOSPOLITA Nr 94, 21 kwietnia 2004
Wdowi grosz przed Trybunałem (I.L.)