Komunikat po Drukuj

Majątek partii politycznych K 25/03

W dniu 14 grudnia 2004 r. o godz. 12.30 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek grupy posłów na Sejm RP w sprawie konstytucyjności niektórych przepisów ustawy z dnia 27 czerwca 1997 roku o partiach politycznych.

Trybunał orzekł, że art. 24 ust. 3 i 4 ustawy z dnia 27 czerwca 1997 r. o partiach politycznych jest zgodny z art. 11 i art. 22 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej, zaś art. 24 ust. 4 i 5 zakwestionowanej ustawy jest zgodny z art. 2, art. 21 oraz art. 64 ust. 2 i 3 Konstytucji.

Istotą wniosku skierowanego do Trybunału jest żądanie posłów, by przyznać partiom uprawnienie do odpłatnego udostępniania należących do nich nieruchomości i lokali, okresowo nie wykorzystywanych na cele statutowe. Spełnienie tego żądania wykracza jednak poza kompetencje TK.

Trybunał Konstytucyjny nie podzielił przekonania wnioskodawców, iż partie polityczne korzystają z konstytucyjnie gwarantowanej wolności działalności gospodarczej. Trybunał podkreślił, że cel działania partii politycznych został ściśle określony przez ustrojodawcę: ich zadaniem jest wpływanie metodami demokratycznymi na kształtowanie polityki państwa (art. 11 Konstytucji). Partie nie mogą być natomiast traktowane jako zrzeszenia powołane do prowadzenia działalności gospodarczej Przy założeniu, iż partiom politycznym nie przysługuje prawo do swobodnej działalności gospodarczej, bezprzedmiotowa staje się kontrola naruszeń tej wolności pod względem proporcjonalności wprowadzonych przez ustawodawcę ograniczeń (art. 31 ust. 3 Konstytucji).

Trybunał uznał, że wprowadzone ograniczenia nie dotyczą podstawowych uprawnień składających się na treść prawa własności - są więc one konstytucyjnie dopuszczalne. Partia może z nieruchomości korzystać osobiście, rozporządzać nią (np. zbywając w drodze sprzedaży) oraz wykorzystywać jako przedmiot zabezpieczenia. Zakwestionowane przepisy pozbawiają partie jedynie tego, konkretnego uprawnienia do dysponowania własnością, jakim jest możliwość pobierania pewnego typu pożytków z rzeczy (czynszu). Trybunał podkreślił, że prawo własności nie ma charakteru absolutnego. W analizowanym przypadku nie została naruszona istota tego prawa. TK podkreślił także, że partiom - jako właścicielom nieruchomości - służą wszystkie prawnie dostępne środki ochrony własności. Nie została więc naruszona zasada równej dla wszystkich ochrony prawnej (art. 64 ust. 2 Konstytucji).

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Jerzy Stępień, a sprawozdawcami były: sędzia TK Teresa Dębowska - Romanowska (I sprawozdawca) i sędzia TK Biruta Lewaszkiewicz - Petrykowska (II sprawozdawca).

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.