Koszty postępowania sądowego formularze urzędowe w postępowaniu sądowym SK 9/02
25 lutego 2003 r. o godz. 10:00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Gemi Spółki z o.o. dotyczącą konstytucyjności przepisów wprowadzających wymóg wnoszenia pism procesowych na urzędowych formularzach.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 503 § 2 ustawy z 17 listopada 1964 roku - Kodeks postępowania cywilnego jest zgodny z art. 45 ust. 2 i art. 77 ust. 2 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 2, 77 ust. 2, art. 78 i art. 176 Konstytucji.
Trybunał uznał zarzut niezgodności art. 503 § 2 KPC z art. 45 ust. 2 za całkowicie nieuzasadniony. TK wskazał, iż zgodnie z art. 4971 § 2 KPC w postępowaniu upominawczym sąd rozpoznaje wszystkie sprawy na posiedzeniach niejawnych, tym samym obowiązek wniesienia sprzeciwu na urzędowym formularzu nie może zostać uznany za naruszający prawo do jawności rozprawy oraz do publicznego wysłuchania przez sąd.
Trybunał zaznaczył, że do istoty postępowania upominawczego należy jego odrębność. Prawidłowe wniesienie sprzeciwu sprawia, że nakaz wydany w tym postępowaniu staje się nieważny a sprawa zaczyna być prowadzona w normalnym trybie. W takim przypadku postępowanie upominawcze zaczyna być traktowane jako postępowanie wstępne. TK podkreślił, iż sprzeciw nie jest środkiem odwoławczym i nie powoduje przeniesienia postępowania do sądu wyższej instancji. Obowiązek formularzowy nie ogranicza więc postępowania do jednej instancji, tym samym nie narusza zasady dwuinstancyjności postępowania sądowego (art. 78 Konstytucji).
Trybunał Konstytucyjny już wcześniej uznał, że wprowadzenie urzędowych formularzy jako takie nie jest barierą w dostępie do sądu (art. 77 ust 2). Zdaniem Trybunału kwestionowany przepis nie ogranicza nikomu prawa do sprawiedliwego i jasnego rozpoznania sprawy bez nieusprawiedliwionej zwłoki przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd. Za nieuzasadniony należy więc uznać zarzut niezgodności art. 503 § 2 z art. 77 ust. 2 Konstytucji.
Trybunał postanowił ponadto umorzyć postępowanie w zakresie badania zgodności art. 1301 § 1 zaskarżonej ustawy z art. 2, art. 45 ust. 1 i 2, art. 77 ust. 2, art. 78 i art. 176 Konstytucji, na skutek cofnięcia wniosku; art. 503 § 2KPC z art. 45 ust 1 Konstytucji, z powodu zbędności wydawania orzeczenia oraz art. 1301 § 1 i 503 § 2 KPC z art. 6 i art. 13 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności z powodu niedopuszczalności orzekania.
Rozprawie przewodniczył Sędzia TK Wiesław Johann, a sprawozdawcą był Sędzia TK Marian Grzybowski.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.