Uprawnienia sądu odwoławczego SK 8/02
11 marca 2003 r. o godz. 10:00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał skargę konstytucyjną Waldemara G. w sprawie zgodności z Konstytucją niektórych artykułów kodeksu postępowania cywilnego, stanowiących podstawę do zmiany przez sąd odwoławczy korzystnych dla pozwanego ustaleń faktycznych dokonanych przez sąd I instancji.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 382 kodeksu postępowania cywilnego (kpc) jest zgodny z art. 2, art. 45 ust. 1 Konstytucji oraz nie jest niezgodny z art. 32 ust. 1 w związku z art. 45 ust. 1, art. 78 i art. 176 ust. 1 Konstytucji. Trybunał orzekł także, że art. 385 KPC nie jest niezgodny z art. 2 i art. 78 Konstytucji.
Ponadto TK postanowił umorzyć postępowanie w zakresie art. 384 kpc z powodu niedopuszczalności wydania orzeczenia. Trybunał uznał, ze nie może orzekać w zakresie art. 384 KPC, jako że nie stanowił on podstawy ostatecznego rozstrzygnięcia w sprawie skarżącego i w związku z tym nie może stanowić podstawy skargi konstytucyjnej.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, iż postępowanie odwoławcze ma przede wszystkim wymiar merytoryczny, dopiero zaś w drugiej kolejności wymiar kontrolny. W związku z tak ukształtowanym modelem postępowania sąd II instancji musi w dokonywanych rozstrzygnięciach opierać się na własnych ustaleniach. Takiemu podejściu daje wyraz art. 382, stanowiący iż: "Sąd drugiej instancji orzeka na podstawie materiału dowodowego zebranego w postępowaniu pierwszej instancji oraz w postępowaniu apelacyjnym." Zdaniem Trybunału ujęcie takie nie narusza prawa do sądu (art. 45 Konstytucji)
Zdaniem TK wypływająca z zasady demokratycznego państwa prawnego (art. 2 Konstytucji) zasada przewidywalności działań organów państwa nie oznacza, że sąd apelacyjny może wydać jedynie wyrok tożsamy z wyrokiem sądu I instancji, lub wyrok zgodny z linią odwołania skarżącego. W związku z tym art. 382 KPC uznać należy za zgodny z art. 2 Konstytucji.
Trybunał uznał, że pozostałe - powołane w odniesieniu do art. 382 i 385 KPC wzorce konstytucyjne, pozostają bez związku z zaskarżonymi przepisami.
Rozprawie przewodniczyła Sędzia TK Ewa Łętowska, a sprawozdawcą był Sędzia TK Wiesław Johann.
Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.