Ordynacja podatkowa; tzw. "milcząca" interpretacja. K 49/12
25 września 2014 r. o godz. 9:00 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący ordynacji podatkowej w kwestii tzw. milczącej interpretacji.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 14o § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa rozumiany w ten sposób, że pojęcie „niewydanie interpretacji” nie oznacza braku jej doręczenia w terminie określonym w art. 14d powołanej ustawy, jest zgodny z zasadą zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa wynikającą z art. 2 konstytucji.
Rzecznik Praw Obywatelskich kwestionował art. 14o § 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa (dalej: O.p.), który stanowi: „w razie niewydania interpretacji indywidualnej w terminie określonym w art. 14d uznaje się, że w dniu następującym po dniu, w którym upłynął termin wydania interpretacji, została wydana interpretacja stwierdzająca prawidłowość stanowiska wnioskodawcy w pełnym zakresie” (tzw. milcząca interpretacja). Zgodnie zaś z art. 14d O.p., interpretację indywidualną wydaje się bez zbędnej zwłoki, jednak nie później niż w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku. Do tego terminu jednak nie są wliczane terminy przewidziane w przepisach prawa podatkowego dla dokonania określonych czynności oraz okresy opóźnień spowodowane z przyczyn niezależnych od organu (w tym z winy wnioskodawcy).
Trybunał Konstytucyjny przypomniał, że obowiązkiem organów władzy publicznej jest przyjmowanie jako wiążącej takiej wykładni przepisów, która nadaje im znaczenie niesprzeczne z konstytucją i w jak największym stopniu zapewniające realizację norm konstytucyjnych. TK podkreślił, że akceptacja normy, w której świetle wydanie interpretacji indywidualnej w terminie 3 miesięcy od dnia otrzymania wniosku to jej sporządzenie (wystawienie) przed upływem tego okresu, a nie – jak uważa wnioskodawca – doręczenie dokumentu adresatowi, sprzyja realizacji konstytucyjnej zasady określoności przepisów prawa (ich precyzyjności, poprawności i jasności). Wynika to w szczególności stąd, że jednemu pojęciu umiejscowionemu w różnych przepisach tego samego aktu normatywnego nadaje się identyczne znaczenie. Gwarantuje to bezpieczeństwo prawne jednostki polegające na stabilności interpretacji danego określenia w ramach całej regulacji prawnej. Odnosi się to do pojęcia „wydania” aktu (interpretacji indywidualnej, decyzji administracyjnej, zaświadczenia), które w każdym przypadku należy odróżnić od kolejnego pojęcia występującego w przepisach, a mianowicie doręczenia tego dokumentu (interpretacji indywidualnej, decyzji administracyjnej, zaświadczenia).
Powyższe sugeruje, że o dochowaniu terminu załatwienia „sprawy interpretacji” określonego w art. 14d O.p. przesądza moment sporządzenia interpretacji indywidualnej zgodnie z wymogami określonymi w art. 14c O.p. Przyjęcie takiego znaczenia analizowanej regulacji jest spójne z oceną analogicznej kwestii obliczania terminu załatwienia sprawy na gruncie art. 139 O.p. odnoszącego się do jurysdykcyjnego postępowania podatkowego.
Trybunał zauważył, że przyjęciu zaproponowanej w uchwale Naczelnego Sądu Administracyjnego o sygn. akt II FPS 7/09 wykładni art. 14o O.p. nie stoi na przeszkodzie (a raczej sprzyja) również charakter prawny interpretacji indywidualnej przepisów prawa podatkowego.
Na tle niniejszej sprawy Trybunał zdecydował o jednoczesnym zasygnalizowaniu Sejmowi RP potrzeby podjęcia działań legislacyjnych związanych z koniecznością wprowadzenia urzędowej formy komunikowania podatnikowi, że interpretacja indywidualna w jego sprawie została wydana (sporządzona i podpisana) przed upływem 3 miesięcy od otrzymania wniosku oraz o tym, czy jest ona pozytywna czy negatywna dla podatnika.
Rozprawie przewodniczył sędzia TK Leon Kieres, sprawozdawcą był sędzia TK Zbigniew Cieślak.