Podatek dochodowy od osób prawnych; możliwość amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych. P 10/11
Ustawodawca powinien w odpowiednich przepisach przejściowych uwzględnić sytuację podatników, którzy prowadząc działalność gospodarczą korzystali z prawa do dokonywania odpisów amortyzacyjnych z tytułu posiadania prawa użytkowania udziału w nieruchomości oraz innych wartości niematerialnych i prawnych – stwierdził Trybunał Konstytucyjny.
13 stycznia 2015 r. i 10 lutego 2015 r. Trybunał Konstytucyjny rozpoznawał pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Krakowie dotyczące możliwości amortyzacji wartości niematerialnych i prawnych, takich jak prawo użytkowania na udziale w nieruchomości.
W wyroku z 10 lutego 2015 r. Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 4 w związku z art. 1 pkt 6 ustawy z 20 listopada 1999 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych w zakresie, w jakim od 1 stycznia 2000 r. pozbawił podatników podatku dochodowego od osób prawnych możliwości amortyzacji prawa użytkowania udziału w nieruchomości, wprowadzonego do ewidencji środków trwałych i wartości niematerialnych przed 1 stycznia 1999 r., jest niezgodny z wywodzoną z art. 2 konstytucji zasadą ochrony interesów w toku.
Zdania odrębne do wyroku zgłosili: sędzia TK Maria Gintowt-Jankowicz i sędzia TK Mirosław Granat.
Sąd pytający (WSA w Krakowie) twierdził, że ustawodawca nie przewidział żadnych przepisów przejściowych, które dotyczyłyby możliwości kontynuacji rozpoczętej na gruncie poprzednich przepisów amortyzacji środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych.
Trybunał Konstytucyjny zauważył, że chociaż ustawodawca – zgodnie ze wskazaniem ustrojodawcy – przeniósł dotychczasową treść rozporządzeń przywołanych w sprawie, a wydawanych przez Ministra Finansów, do ustawy i podjął niezbędne decyzje, które miały na celu zapewnienie warunków przystosowania się do nowej regulacji (tj. przewidział okres vacatio legis), to jednak uniemożliwił dokończenie przedsięwzięć rozpoczętych zgodnie z przepisami obowiązującymi w chwili ich inicjowania. Ustawodawca – w ocenie Trybunału – powinien w odpowiednich przepisach przejściowych uwzględnić sytuację podatników, którzy prowadząc działalność gospodarczą korzystali z prawa do dokonywania odpisów amortyzacyjnych z tytułu posiadania prawa użytkowania udziału w nieruchomości oraz innych wartości niematerialnych i prawnych.
Trybunał przypomniał, że ze sformułowanej w art. 2 konstytucji zasady demokratycznego państwa prawnego wynikają zasady szczegółowe. Wśród nich znajduje się reguła, która nakłada na ustawodawcę obowiązek ochrony interesów będących w toku (wyrok TK z 25 listopada 2010 r., sygn. akt K 27/09).
Rozprawie przewodniczył sędzia TK Stanisław Rymar, sprawozdawcą był sędzia TK Zbigniew Cieślak.