Utworzenie gminy Szczawa i gminy Grabówka U 3/17
Rada Ministrów, pozbawiając mocy obowiązującej rozporządzenia o utworzeniu gmin Szczawa i Grabówka, nie dochowała trybu wydania rozporządzenia uchylającego, gdyż nie zostały przeprowadzone konsultacje z mieszkańcami jednostek samorządu terytorialnego, których rozporządzenie to dotyczyło – stwierdził Trybunał Konstytucyjny.
1 czerwca 2017 r. o godz. 12:00 Trybunał Konstytucyjny publicznie ogłosił orzeczenie wydane na posiedzeniu niejawnym dotyczące wniosku Grupy Posłów na Sejm w sprawie utworzenia gminy Szczawa i gminy Grabówka.
Trybunał Konstytucyjny orzekł, że rozporządzenie Rady Ministrów z 28 grudnia 2015 r. uchylające rozporządzenie w sprawie utworzenia gminy Szczawa i gminy Grabówka jest niezgodne z:
a) art. 7 i art. 92 ust. 1 konstytucji,
b) art. 4a ust. 1 ustawy z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym.
Ponadto Trybunał Konstytucyjny postanowił umorzyć postępowanie w pozostałym zakresie.
Orzeczenie zapadło jednogłośnie.
Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że Rada Ministrów, pozbawiając mocy obowiązującej rozporządzenia o utworzeniu gmin Szczawa i Grabówka, nie dochowała trybu wydania rozporządzenia uchylającego, gdyż nie zostały przeprowadzone konsultacje z mieszkańcami jednostek samorządu terytorialnego, których rozporządzenie to dotyczyło.
Zdaniem Trybunału, wcześniejsze przeprowadzenie konsultacji dotyczących wydania rozporządzenia o utworzeniu gmin Szczawa i Grabówka nie usprawiedliwia tego, że Rada Ministrów nie skonsultowała uchylenia tego rozporządzenia z mieszkańcami. Konsultacje dotyczące utworzenia gmin były przeprowadzone w innym celu niż ten, który zamierzano osiągnąć, wydając rozporządzenie uchylające. Z tego względu nie można uznać, że rozporządzenie uchylające spełniło wymogi przepisów upoważniających zawartych w ustawie o samorządzie gminnym, a w konsekwencji – wymogi określone w art. 92 ust. 1 i art. 7 konstytucji.
Trybunał Konstytucyjny zwrócił też uwagę na fakt, że rozporządzenie uchylające datowane jest na 28 grudnia 2015 r. Oznacza to, że zostało wydane tuż przed zaplanowanym na 1 stycznia 2016 r. wejściem w życie rozporządzenia o utworzeniu gmin Szczawa i Grabówka.
W ocenie TK, takie działanie prawodawcze Rady Ministrów budzi wątpliwość co do jego zgodności z zasadą budowania zaufania obywateli do państwa i stanowionego przez nie prawa.
Wszystkie te nieprawidłowości trybu wydania rozporządzenia uchylającego sprawiły, że Trybunał orzekł o niekonstytucyjności tego rozporządzenia.
Przewodniczącym składu orzekającego był sędzia TK Michał Warciński, sprawozdawcą był sędzia TK Mariusz Muszyński.