Umorzenie postępowania SK 43/03
15 czerwca 2004 r., o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną spółki "NOVOMATIC" AG w sprawie zgodności art. 339 § 2 i 3 pkt 2 w związku z art. 55 § 1 Kodeksu postępowania karnego (K.p.k.) z art. 45 oraz art. 77 ust. 2 Konstytucji.
Zgodnie z Kodeksem postępowania karnego, w razie powtórnego wydania przez prokuratora postanowienia o odmowie wszczęcia lub o umorzeniu postępowania, pokrzywdzony może wnieść do sądu własny akt oskarżenia (art. 55 § 1 K.p.k.). Prezes sądu kieruje wówczas sprawę na posiedzenie w celu zbadania, czy nie zachodzi potrzeba umorzenia postępowania z powodu oczywistego braku faktycznych podstaw oskarżenia (art. 339 § 2 i 3 pkt 2).
Zdaniem skarżącej spółki możliwość umorzenia postępowania na posiedzeniu, z uwagi na oczywisty brak faktycznych podstaw oskarżenia, narusza konstytucyjne prawo do rozpoznania sprawy na jawnej rozprawie. Uniemożliwia także przeprowadzenie dowodów i wykazanie winy osoby oskarżonej o popełnienie przestępstwa. Rozstrzyganie o zasadności aktu oskarżenia w powyższym trybie dokonywane jest wyłącznie na podstawie akt postępowania przygotowawczego, prowadzonego wcześniej przez prokuratora. Pokrzywdzony, jako podmiot prywatny, jest pozbawiony instrumentów władczych (będących w dyspozycji organu państwowego) i nie ma możliwości zebrania i zabezpieczenia niezbędnych dowodów. Jeżeli więc organy ścigania odmówią przeprowadzenia czynności postępowania przygotowawczego w sprawie, pokrzywdzony pozbawiony jest możliwości przedstawienia swojej sprawy przed sądem. Zaskarżone regulacje ograniczają zatem konstytucyjne prawo do rozpatrzenia sprawy przez sąd (art. 45 Konstytucji) oraz zamykają gwarantowaną konstytucyjnie drogę sądową dochodzenia naruszonych praw (art. 77 ust. 2 Konstytucji).
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Jerzy Stępień, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Mirosław Wyrzykowski.