Dostęp do informacji publicznej SK 27/14
18 grudnia 2018 r. o godz. 9:30 Trybunał Konstytucyjny ogłosi wyrok w sprawie skargi konstytucyjnej A. L. dotyczącej dostępu do informacji publicznej.
Trybunał Konstytucyjny ogłosi wyrok w sprawie zgodności art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy z dnia 6 września 2001 roku o dostępie do informacji publicznej z art. 61 ust. 1 i 2 w związku z art. 61 ust. 3 oraz art. 31 ust. 3 Konstytucji RP.
Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej wydał decyzję o odmowie udostępnienia informacji publicznej stojąc na stanowisku, że żądana informacja nie jest informacją prostą, lecz informacją przetworzoną, co w takiej sytuacji - w świetle art. 3 ust. 1 pkt 1 ustawy o dostępie do informacji publicznej (dalej: u.d.i.p.) - wymaga wykazania, że jej uzyskanie jest szczególnie istotne dla interesu publicznego. Decyzja ta została utrzymana w mocy przez Generalnego Inspektora Kontroli Skarbowej. Skarżący wystąpił ze skargą do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego wnosząc o uchylenie decyzji w całości i przekazanie sprawy organowi pierwszej instancji do ponownego rozpoznania skutkującego udzieleniem mu informacji publicznej. WSA oddalił skargę. Zdaniem sądu, organy rozpoznające sprawę prawidłowo uznały, że żądana przez skarżącego informacja publiczna stanowi informację przetworzoną. Sąd uznał bowiem, że choć Urząd Kontroli Skarbowej prowadził różne rejestry i zapisy ewidencyjne, to jednak nie posiadał danych w postaci żądanej przez skarżącego i musiałby je specjalnie wytworzyć na jego potrzeby. Udzielenie żądanej informacji wymagałoby zaangażowania wielu pracowników w działania polegające na szczegółowej analizie akt postępowań kontrolnych, ich odpowiedniej selekcji i sporządzeniu zestawienia niezbędnych danych. Sąd uznał, że zarówno Dyrektor Urzędu Kontroli Skarbowej, jak i Generalny Inspektor Kontroli Skarbowej trafnie przyjęli, że skarżący nie wykazał, iż uzyskanie przez niego informacji publicznej przetworzonej jest szczególnie istotne dla interesu publicznego. Skarżący wniósł skargę kasacyjną do Naczelnego Sądu Administracyjnego, który ją oddalił.
Zdaniem skarżącego przesłanka „szczególnej istotności dla interesu publicznego”, wymieniona w art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p., ogranicza podmiotowo dostęp do informacji publicznej przetworzonej, gdyż pozwala na uzyskanie takiej informacji jedynie obywatelom posiadającym wpływ na funkcjonowanie organów władzy publicznej (np. poseł, minister, radny), pozbawiając tego uprawnienia pozostałych obywateli. Tym samym, przepis ten - zdaniem skarżącego - jest niezgodny z art. 61 ust. 1 i ust. 2 Konstytucji, statuującym prawo do uzyskiwania informacji publicznej przez każdego obywatela.
W ocenie skarżącego zgodnie z treścią kwestionowanego przepisu prawo do informacji publicznej obejmuje uprawnienia do uzyskania informacji publicznej, w tym uzyskania informacji przetworzonej w takim zakresie, w jakim jest to szczególnie istotne dla interesu publicznego. Skarżący podkreśla, że udostępnienie informacji na gruncie przepisów u.d.i.p. zawsze służy interesowi publicznemu. Stanowi on bowiem ratio legis wszystkich regulacji z zakresu dostępu do informacji. W interesie publicznym jest bowiem jawność organizacji i działalności organów władzy publicznej jako czynnik legitymizacji ich działania.
Z art. 61 Konstytucji wynika, że prawo do uzyskiwania informacji o działalności organów władzy publicznej oraz osób pełniących funkcje publiczne przysługuje każdemu obywatelowi. Tymczasem zakwestionowany przepis - zdaniem skarżącego - zawęża krąg podmiotów uprawnionych do uzyskania informacji publicznej przetworzonej. Skarżący twierdzi bowiem, że z treści zapadłych w jego sprawie orzeczeń, odwołujących się do art. 3 ust. 1 pkt 1 u.d.i.p., można wyprowadzić wniosek, iż tylko podmioty posiadające wpływ na funkcjonowanie organów władzy publicznej są uprawnione do uzyskania tego rodzaju informacji.
Przewodniczącym składu orzekającego będzie sędzia TK Michał Warciński, sprawozdawcą będzie prezes TK Julia Przyłębska.