Brak możliwości złożenia pisma w postępowaniu administracyjnym w placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w państwach członkowskich UE P 1/18
30 października 2019 r. o godz. 10:00 Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpozna pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Gliwicach dotyczące braku możliwości złożenia pisma w postępowaniu administracyjnym w placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w państwach członkowskich UE.
Trybunał Konstytucyjny dokona kontroli zgodności art. 57 §5 pkt 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego przewidujący, że termin czynności jest zachowany w przypadku oddania pisma wyłącznie w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe - z art. 2 Konstytucji RP, art. 32 ust. 1 i 2 w związku z art. 45 §1 i art. 78 Konstytucji RP oraz z art. 21 i 45 Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Sąd pytający wskazał, iż celem wymienionych dyrektyw było ujednolicenie europejskich usług pocztowych oraz zagwarantowanie swobodnego świadczenia usług w sektorze pocztowym w całej Wspólnocie, z uwzględnieniem obowiązków i praw operatorów świadczących usługi powszechne. Celem usług powszechnych jest oferowanie wszystkim użytkownikom łatwego dostępu do sieci pocztowej. Świadczenie usług powszechnych musi spełniać podstawową potrzebę zapewnienia ciągłości działań oraz zagwarantowania użytkownikom uczciwego i niedyskryminującego traktowania. Usługi powszechne obejmują zaś usługi w obrocie krajowym i usługi w obrocie zagranicznym.
Zdaniem sądu pytającego proces ujednolicania rynku usług pocztowych w Unii Europejskiej został ukończony w 2012 r. i w każdym z krajów Wspólnoty działają operatorzy wyznaczeni spełniający wysokie standardy. W związku z tym, nie ma żadnego racjonalnego powodu, by operatorów spełniających takie same wymogi na rynku europejskim traktować jako placówki nieodpowiedzialne i niewiarygodne. Zróżnicowanie form regulacji prawnych operatorów pocztowych i powierzenie jednemu lub więcej przedsiębiorstw świadczenia pocztowych usług powszechnych pozostawiono poszczególnym państwom. Operator wyznaczony w każdym przypadku świadczy usługi zgodnie ze standardami wyznaczonymi dyrektywą nr 97/67/WE co powoduje, że każda z tych placówek pełni swoją rolę w sposób wiarygodny.
Art. 57 § 5 pkt 2 Kodeks postępowania administracyjnego w brzmieniu zaskarżonym przez sąd pytający stanowi, że termin uważa się za zachowany, jeżeli przed jego upływem pismo zostało nadane w polskiej placówce pocztowej operatora wyznaczonego w rozumieniu ustawy z dnia 23 listopada 2012 r. - Prawo pocztowe.
W ocenie Sądu pytającego, kwestionowana regulacja powoduje faktyczne skrócenie wyznaczonego ustawą terminu do złożenia pisma procesowego w postępowaniu administracyjnym, co pogarsza sytuację osób zamieszkujących lub przebywających poza terytorium Polski, naruszając przysługujące im prawo do swobodnego przemieszczania się.
Zdaniem Sądu pytającego, odmienność unormowania w zakresie skutków złożenia pisma procesowego w placówce pocztowej operatora wyznaczonego w Polsce i placówce pocztowej operatora świadczącego pocztowe usługi powszechne w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej w przypadku procedury administracyjnej nie znajduje żadnego uzasadnienia prawnego. W konsekwencji zaś jest sprzeczne z zasadą zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa.
Kwestionowana regulacja narusza również zasadę równości dostępu do sądu jak i równego prawa do zaskarżenia orzeczeń i decyzji wydanych w pierwszej instancji – podkreśla sąd pytający.
Trybunał Konstytucyjny rozpozna sprawę w pełnym składzie. Przewodniczącą składu orzekającego będzie prezes TK Julia Przyłębska, sprawozdawcą - sędzia TK Zbigniew Jędrzejewski.