Koszty nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu SK 90/22
27 lutego 2024 r. o godz. 11:00 Trybunał Konstytucyjny ogłosi orzeczenie wydane w sprawie skargi konstytucyjnej R. M. dotyczącej kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu.
Trybunał Konstytucyjny dokona kontroli zgodności § 2 pkt 1 w związku z § 4 ust. 1 i 3 w związku z § 17 ust. 3 pkt 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 3 października 2016 r. w sprawie ponoszenia przez Skarb Państwa kosztów nieopłaconej pomocy prawnej udzielonej przez adwokata z urzędu, z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1 zdanie drugie i art. 92 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej.
Skarżący (adwokat) - obrońca z urzędu, złożył kasację od wyroku sądu okręgowego, którą Sąd Najwyższy oddalił jako oczywiście bezzasadną, jednocześnie zwolnił skazanego od ponoszenia kosztów postępowania kasacyjnego oraz zasądził od Skarbu Państwa na rzecz Skarżącego wynagrodzenie tytułem sporządzenia i wniesienia przez obrońcę z urzędu kasacji. Od postanowienia Sądu Najwyższego nie przysłu¬guje zażalenie, także w zakresie rozstrzygnięcia w przedmiocie przyznania wyna¬grodzenia pełnomocnikowi lub obrońcy z urzędu.
Skarżący wskazuje, że przyznane mu, jako obrońcy z urzędu, wynagrodze¬nie za sporządzenie i wniesienie kasacji jest o połowę niższe, niż zostałoby przyznane obrońcy lub pełnomocnikowi ustanowionemu z wyboru w tej samej sprawie.
W ocenie Skarżącego kwestionowana regulacja narusza art. 64 ust. 2 oraz art. 32 ust. 1 zdanie 2 Konstytucji RP co skutkuje brakiem ochrony prawa własności i innych praw majątkowych w postaci wynagrodzenia za wykonaną pracę, skoro sąd orzekający o wysokości kosztów zastępstwa procesowego może dokonać obniżenia wysokości wynagrodzenia aż o 50%. Zdaniem Skarżącego oznacza to, że własność w postaci roszczenia o wynagrodzenie nie jest w 50% chroniona. Skarżący podkreśla, że z art. 64 ust. 2 Konstytucji wprost wynika konstytucyjne prawo do równej ochrony prawnej własności i innych praw majątkowych. Kwestionowana norma reguluje natomiast prawo do wynagrodzenia za tę samą sprawę, dla osób posiadających te same kompetencje zawodowe, na zasadach nierównych, co stanowi jednocześnie naruszenie art. 32 ust. 1 zdanie 2 Konstytucji RP, który to gwarantuje każdemu prawo do równego traktowania przez władze publiczne.
Ponadto zdaniem Skarżącego kwestionowana regulacja jest niezgodna z art. 31 ust. 3 i 92 ust. 1 zdanie pierwsze Konstytucji RP, prowadzi bowiem do ograniczenia w rozporządzeniu, a nie w ustawie praw i wolności. Skarżący wskazuje, że nie został również spełniony cel rozporządzenia tj. ustanowienie wynagrodzeń pełnomocników za wykonaną pracę równych dla wszystkich.
Skład orzekający Trybunału Konstytucyjnego: sędzia TK Jakub Stelina - przewodniczący, sędzia TK Wojciech Sych - sprawozdawca, sędzia TK Bogdan Święczkowski.