Zasady ustalania wymiaru emerytury. SK 16/12
11 lipca 2013 r. o godz. 11 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną A. P. dotyczącą zasad ustalania wymiaru emerytury.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 21 w związku z art. 53 ust. 1 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 roku o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych - w zakresie, w jakim przepisy te uniemożliwiają osobom, które pobierały wcześniejszą emeryturę, przyznaną im w oparciu o przepisy rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z dnia 26 stycznia 1990 roku w sprawie wcześniejszych emerytur dla pracowników zwalnianych z pracy z przyczyn dotyczących zakładów pracy z chwilą osiągnięcia przez nie wieku emerytalnego, ustalenie podstawy wymiaru emerytury na nowo z uwzględnieniem zasad określonych w art. 15 ustawy emerytalno-rentowej, z zastosowaniem kwoty bazowej aktualnej na datę złożenia wniosku - z art. 67 ust. 1 i 2 w związku z art. 32 ust. 1 i 2 oraz art. 2 konstytucji.
Na podstawie rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Socjalnej z 26 stycznia1990 r. w sprawie wcześniejszych emerytur dla pracowników zwalnianych z pracy z przyczyn dotyczących zakładów pracy Zakład Ubezpieczeń Społecznych w 1966 r. przyznał skarżącej prawo do wcześniejszej emerytury. W 2006 r., skarżąca złożyła wniosek o przyznanie zwykłej emerytury, gdyż osiągnęła wiek emerytalny. Jednocześnie wniosła o przyjęcie najkorzystniejszego sposobu wyliczenia wysokości świadczenia. ZUS przyznał jej prawo do zwykłej emerytury. Drugą decyzją odmówił przeliczenia emerytury uzasadniając, że po przeliczeniu wskaźnik podstawy wymiaru jest niższy niż wskaźnik, według którego obliczona była wysokość wcześniejszej emerytury, przyznanej i pobieranej przez skarżącą na podstawie przepisów powyższego rozporządzenia. Sąd Okręgowy oddalił odwołanie skarżącej od decyzji ZUS, wskazując, że skarżąca nie podlegała przez okres co najmniej 30 miesięcy ubezpieczeniu społecznemu, liczonemu od dnia nabycia prawa do wcześniejszej emerytury. Następnie sąd apelacyjny oddalił apelację.
Zdaniem skarżącej wcześniejsza emerytura, która była udzielona na podstawie przepisów rozporządzenia, jest tożsama ze świadczeniem przedemerytalnym, zasiłkiem przedemerytalnym czy też z emeryturą pomostową. Wszystkie te świadczenia mają bowiem charakter tymczasowy i ich celem jest ochrona obywateli przed skutkami utraty pracy.
Oznacza to zdaniem skarżącej, że osoby pobierające świadczenia przedemerytalne i osoby, które nabyły prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie rozporządzenia, powinny być traktowane w taki sam sposób co do możliwości obliczenia wysokości tego świadczenia, z uwzględnieniem kwoty bazowej aktualnej na dzień złożenia wniosku o zwykłą emeryturę.
Konstytucyjne wątpliwości skarżącej budzi to, że osoby, które uzyskały prawo do wcześniejszej emerytury na podstawie rozporządzenia, zostały potraktowane w gorszy sposób niż te, które przed nabyciem prawa do emerytury przed osiągnięciem powszechnego wieku emerytalnego, pobierały świadczenia przedemerytalne lub zasiłki przedemerytalne.
Zdaniem skarżącej takie rozwiązanie godzi w konstytucyjne prawo do równego traktowania ubezpieczonych, w obrębie prawa do zabezpieczenia społecznego
Rozprawie będzie przewodniczył prezes TK Andrzej Rzepliński, sprawozdawcą będzie sędzia TK Andrzej Wróbel.