Stosowanie w zakładach poprawczych oraz schroniskach dla nieletnich systemu kar i nagród. U 1/12
2 padziernika 2012 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący stosowania w zakładach poprawczych oraz schroniskach dla nieletnich systemu kar i nagród.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodnoci § 65, § 66, § 70, § 71, § 72, § 73, § 74, § 90, § 91, § 93, § 94 i § 95 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 17 padziernika 2001 roku w sprawie zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich z art. 95 § 3 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o postępowaniu w sprawach nieletnich oraz z art. 92 ust. 1 zdanie 1 konstytucji.
Kwestionowane przepisy określają zachowania, za które wychowankom zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich w trakcie pobytu w tych jednostkach mogą być przyznane nagrody, a także, za które zachowania mogą oni zostać ukarani. Ponadto przepisy te wprowadzają reguły postępowania w sprawie przyznawania nagród i wymierzania kar. Materia ta zdaniem wnioskodawcy nie jest regulowana w ustawie o postępowaniu w sprawach nieletnich. Z jej przepisów można jedynie wywnioskować, że wobec nieletniego możliwe jest zastosowanie środka dyscyplinarnego.
W ocenie wnioskodawcy art. 95 § 3 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich nie zawiera umocowania dla ministra sprawiedliwości do uregulowania, w drodze rozporządzenia przypadków, w których wychowankom zakładów poprawczych i schronisk dla nieletnich mogą być przyznane nagrody oraz mogą być wymierzone kary. Kwestionowane przepisy zostały wydane z przekroczeniem upoważnienia ustawowego zawartego w art. 95 § 3 ustawy o postępowaniu w sprawach nieletnich. Żaden ze składników tego upoważnienia ustawowego nie zawierał bowiem umocowania do uregulowania w rozporządzeniu materii nagród i środków dyscyplinarnych. W związku z tym przepisy te są niezgodne z art. 95 § 3 powyższej ustawy - wskazuje wnioskodawca.
Kwestionowane przepisy zdaniem wnioskodawcy są także niezgodne z art. 92 ust. 1 zdanie pierwsze konstytucji. Stanowi on, że rozporządzenia są wydawane przez organy wskazane w konstytucji, na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania. Rozporządzenie musi więc służyć wykonaniu ustawy, nie może natomiast służyć uzupełnieniu ustawy o treści w niej nieprzewidziane. Nie może też regulować materii, która nie została objęta treścią upoważnienia ustawowego. Tymczasem w zakresie objętym wnioskiem przepisy rozporządzenia nie służą konkretyzacji norm ustawowych, lecz samodzielnie, bez dostatecznych wskazówek zawartych w ustawie, regulują materię nagród i środków dyscyplinarnych.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Wojciech Hermeliński, sprawozdawcą będzie sędzia TK Teresa Liszcz.