Straż Graniczna - zasady pozbawienia "emerytury mundurowej", świadczenia w okresie zawieszenia dyscyplinarnego, zasady zwolnienia ze służby, prawo do służbowego lokalu mieszkalnego. K 4/09
7 kwietnia 2011 r. o godz. 8.30 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Krajowej Komisji Wykonawczej Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Funkcjonariuszy Służby Granicznej dotyczący pozbawienia "emerytury mundurowej", świadczeń w okresie zawieszenia dyscyplinarnego, zwolnienia ze służby, prawa do służbowego lokalu mieszkalnego.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
1) art. 92 ust. 3 ustawy z dnia 12 października 1990 roku o Straży Granicznej w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 30 ustawy z dnia 22 kwietnia 2005 roku o zmianie ustawy o Straży Granicznej oraz niektórych innych ustaw z art. 32 ust. 1 konstytucji;
2) art. 45 ust. 2 pkt 11 ustawy z dnia 12 października 1990 roku o Straży Granicznej w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 17 lit. b tiret drugie ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 roku o zmianie ustawy o Straży Granicznej i niektórych innych ustaw z art. 2 konstytucji;
3) art. 128 ust. 2 ustawy z dnia 12 października 1990 roku o Straży Granicznej w brzmieniu nadanym przez art. 1 pkt 34 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 roku o zmianie ustawy o Straży Granicznej i niektórych innych ustaw z art. 31 ust. 3 w związku z art. 32 ust. 1 konstytucji;
4) art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 18 lutego 1994 roku o zaopatrzeniu emerytalnym funkcjonariuszy Policji, Agencji Bezpieczeństwa Wewnętrznego, Agencji Wywiadu, Służby Kontrwywiadu Wojskowego, Służby Wywiadu Wojskowego, Centralnego Biura Antykorupcyjnego, Straży Granicznej, Biura Ochrony Rządu, Państwowej Straży Pożarnej i Służby Więziennej oraz ich rodzin, w brzmieniu nadanym przez art. 4 pkt 2 ustawy z dnia 13 kwietnia 2007 roku o zmianie ustawy o Straży Granicznej i niektórych innych ustaw z art. 2 konstytucji.
Znowelizowany art. 92 ust. 3 ustawy o Straży Granicznej (dalej SG) definiuje pojęcie "miejscowości pobliskiej", w której może być zrealizowane prawo funkcjonariusza SG do lokalu mieszkalnego: to miejscowość, której granice administracyjne znajdują się w odległości drogowej do 30 km od granic administracyjnych miejsca pełnienia służby. W ocenie wnioskodawcy kwestionowany artykuł nie jest precyzyjny, ponieważ nie określa praw i obowiązków funkcjonariusza SG w razie zaistnienia zmian infrastruktury drogowej lub granic administracyjnych miejscowości. Ponadto nie uwzględnia możliwość skorzystania przez funkcjonariusza SG z innego środka transportu publicznego, co może skutkować odmienną niż przewidziana w przepisie odległością. Jest to, zdaniem wnioskodawcy, naruszenie zasady poprawnej legislacji.
Zgodnie z treścią znowelizowanego art. 45 ust.l pkt. 11 ustawy o SG funkcjonariusz może być zwolniony ze służby po upływie 12 miesięcy od dnia zawieszenia go w czynnościach służbowych. Instytucję zawieszenia funkcjonariusza reguluje art. 43 ustawy o SG. Zestawiając treść art. 43 ust.l, z przepisami kodeksu postępowania karnego kwestionowany przepis zdaniem wnioskodawcy jest co najmniej zbędny lub sprzeczny z treścią art. 262 § 3 kpk. Dowodzi to braku precyzji i jasności kwestionowanego przepisu.
W myśl art. 128 ust. 2 okres zawieszenia funkcjonariusza SG w czynnościach służbowych nie podlega wliczeniu do okresu służby, od którego zależy wysokość uposażenia i innych świadczeń pieniężnych a także do wymiaru urlopu wypoczynkowego i innych urlopów, chyba że postępowanie dyscyplinarne zostało zakończone wymierzeniem innej niż wydalenie ze służby kary dyscyplinarnej lub prawomocnym wyrokiem uniewinniającym. Odmienne uregulowanie w przypadku funkcjonariuszy innych służb dowodzi naruszenia przez kwestionowane unormowanie art. 31 ust.3 w zw. z art. 32 ust. 1 konstytucji.
Zgodnie z art. 10 ust. 2 ustawy emerytalnej skazanie emeryta albo rencisty prawomocnym wyrokiem sądu za przestępstwo umyślne lub przestępstwo skarbowe umyślne, ścigane z oskarżenia publicznego, popełnione w związku z wykonywaniem czynności służbowych i w celu osiągnięcia korzyści majątkowej lub osobistej, albo za przestępstwo określone w art. 258 Kodeksu karnego lub wobec którego orzeczono prawomocnie środek karny pozbawienia praw publicznych za przestępstwo lub przestępstwo skarbowe popełnione przed zwolnieniem ze służby, powoduje utratę prawa do zaopatrzenia emerytalnego na podstawie ustawy.
Wymienione w art. 10 ust. 2 ustawy emerytalnej przesłanki pozbawienia uprawnionego prawa do otrzymywanego świadczenia uprawniają organ pozasądowy do stosowania dodatkowej dolegliwości, co w ocenie wnioskodawcy narusza zakaz dwukrotnego karania w tej samej sprawie.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Marek Kotlinowski, sprawozdawcą będzie sędzia TK Adam Jamróz.