Komunikat przed Drukuj

Stosowanie przepisów o odszkodowaniu za wywłaszczone nieruchomości, które na podstawie dekretu z dnia 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy przeszły na własność państwa. SK 41/09

31 maja 2011 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną Jana S. i Marka S. dotyczącą stosowania przepisów o odszkodowaniu za wywłaszczone nieruchomości, które na podstawie dekretu z dnia 26 października 1945 roku o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy przeszły na własność państwa.

Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 215 ust. 2 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 roku o gospodarce nieruchomościami z art. 2, art. 21 ust. 2, art. 31 ust. 3, art. 32, art. 64 ust. 2 oraz art. 77 ust. 1 konstytucji.

Skarżący są spadkobiercami nieruchomości, która na podstawie przepisów dekretu z dnia 26 października 1945 r. o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy przeszła na własność gminy m.st. Warszawy. Poprzedni właściciel nieruchomości wystąpił z wnioskiem o przyznanie prawa użytkowania. Prezydium Rady Narodowej w m.st. Warszawie nie uwzględniło wniosku. Prezes Urzędu Mieszkalnictwa i Rozwoju Miast stwierdził nieważność decyzji Prezydium Rady Narodowej. Następnie Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy odmówił skarżącym przyznania prawa do użytkowania wieczystego z uwagi na rozdysponowanie na cele publiczne terenu, na którym znajdowała się nieruchomość. Wobec takiego rozstrzygnięcia skarżący wystąpili z kolejnym wnioskiem - o przyznanie odszkodowania za nieruchomość. Prezydent Miasta Stołecznego Warszawy odmówił przyznania odszkodowania z uwagi na to, że nieruchomość była zabudowana kamienicą wielorodzinną nie zaś -jak wymaga tego regulujący kwestię odszkodowań art. 215 ustawy o gospodarce nieruchomościami (dalej: u.g.n.) - domem jednorodzinnym. Wojewoda Mazowiecki utrzymał w mocy tę decyzję, co zostało zaskarżone do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie, który oddalił skargę. Skarga kasacyjna również została oddalona.

W ocenie skarżącego jeśli ustawodawca w ustawie o gospodarce nieruchomościami regulującej kwestie odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości zdecydował się zawrzeć przepisy nakazujące jej stosowanie do sytuacji prawnej osób pozbawionych własności z mocy dekretu o własności i użytkowaniu gruntów na obszarze m.st. Warszawy, powinien to uczynić przy poszanowaniu zasady równo­ści w stosunku do wszystkich podmiotów bez względu na zastosowane kryterium przedmiotowe, tj. rodzaj wywłaszczonej nieruchomości.

Regulacja art. 215 u.g.n. prowadzi do nierównego traktowania obywateli znajdujących się w podobnej sytuacji prawnej. Ograniczenia uprawnienia do odszko­dowania w istocie dotyczą rekompensaty z tytułu odjęcia cudzej własności na cele publiczne. Są wiec takie same jak sprawy z tytułu odszkodowania za wywłaszczone nieruchomości. Mimo tego podobieństwa dochodzenie odszkodowań z tytułu wywłaszczenia nie doznaje tego typu obostrzeń czy ograniczeń, jakie wynikają z kwestionowanego przepisu - podkreśla skarżący.

Wskazywana regulacja uderza bezpośrednio w prawo własności. O ile prawo to może doznać ograniczeń to tylko w sytuacjach usprawiedliwionych interesem publicznym oraz za słusznym odszkodowaniem. Ustawodawca ogranicza zaś nie tylko zakres rzeczowy tego odszkodowania ale i zakres podmiotowy.

Rozprawie będzie przewodniczyła sędzia TK Małgorzata Pyziak - Szafnicka, sprawozdawcą będzie sędzia TK Marek Kotlinowski.