Postępowanie sądowoadministracyjne w zakresie podatków. K 32/08
20 lipca 2009 r. o godz. 13.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rady Gminy i Miasta Koziegłowy dotyczący pozbawienia jednostki samorządu terytorialnego udziału w postępowaniu sądowoadministracyjnym.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
- art. 33 § 1 i § 2 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w zakresie, w jakim pozbawiają one prawa do udziału na prawach strony w postępowaniu sądowoadministracyjnym gminę, której wójt (burmistrz, prezydent) wydał jako organ podatkowy pierwszej instancji decyzje podatkową, a podatek stanowi dochód tej gminy w sytuacji, gdy przedmiotem tego postępowania jest decyzja organu odwoławczego w sprawie tego podatku z art. 165 ust. 1 i 2 konstytucji;
- art. 50 § 1 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 roku - Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi w zakresie, w jakim pozbawia on gminę prawa wniesienia skargi na decyzję organu wyższej instancji wydaną w wyniku rozpatrzenia odwołania od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez wójta (burmistrza, prezydenta) tej gminy w sytuacji, gdy decyzja organu odwoławczego ma wpływ na prawa i obowiązki tej gminy lub jej organów z art. 165 ust. 1 i 2 konstytucji.
Art. 33 § 1 i § 2 pozbawia prawa do udziału na prawach strony w postępowaniu sądowoadministracyjnym gminę, której wójt (burmistrz, prezydent) wydał jako organ podatkowy pierwszej instancji decyzje podatkową, a podatek stanowi dochód tej gminy w sytuacji, gdy przedmiotem tego postępowania jest decyzja organu odwoławczego w sprawie tego podatku.
Art. 50 § 1 pozbawia gminę prawa wniesienia skargi na decyzję organu wyższej instancji wydaną w wyniku rozpatrzenia odwołania od decyzji wydanej w pierwszej instancji przez wójta (burmistrza, prezydenta) tej gminy w sytuacji, gdy decyzja organu odwoławczego ma wpływ na prawa i obowiązki tej gminy lub jej organów.
Zgodnie z art. 165 konstytucji jednostki samorządu terytorialnego mają osobowość prawną. Przysługuje im prawo własności, a także inne prawa majątkowe. Samodzielność jednostek samorządu terytorialnego podlega ochronie sądowej. Zdaniem wnioskodawcy ten artykuł konstytucji jest dla samorządu terytorialnego tym samym, czym dla obywatela konstytucyjne prawo do sądu. Orzecznictwo sądowe nadało zaskarżonym przepisom taką treść, że wykluczają one udział jednostki samorządu terytorialnego w postępowaniu przed sądem administracyjnym w sytuacji, gdy decyzję wydał wójt, burmistrz lub prezydent. Ustalone w ten sposób normatywne znaczenie kwestionowanych przepisów wypacza w ocenie wnioskodawcy ich treść prowadząc do niezgodności z konstytucją. Skoro konstytucja gwarantuje jednostkom samorządu terytorialnego ochronę sądową ich samodzielności, to gwarancja ta musi mieć charakter realny, a nie pozorny. Regulacje prawa podatkowego kształtują właścicielskie prawa gminy w zakresie dochodów publicznych. Jeżeli więc przepis prawa stanowi, że dany podatek stanowi dochód gminy, to gmina musi posiadać środki prawne, aby to prawo ochronić i dochodzić określonego rozstrzygnięcia przed sadem.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Mirosław Granat, a sprawozdawcą będzie wiceprezes TK Janusz Niemcewicz .