Zwoływanie zgromadzenia bez wymaganego zawiadomienia. P 15/08
10 lipca 2008 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne IV Wydziału Grodzkiego Sądu Rejonowego dla Warszawy-Śródmieścia w Warszawie dotyczące zwoływania zgromadzenia bez wymaganego zawiadomienia.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności 52 § 1 pkt 2 ustawy z dnia 20 maja 1971 roku - Kodeks wykroczeń z art. 57 Konstytucji i art. 11 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności, w zakresie w jakim przepis ten penalizuje zwoływanie zgromadzenia spontanicznego bez wymaganego zawiadomienia lub przewodniczenie zgromadzeniu spontanicznemu, a więc takiemu zgromadzeniu, którego wcześniejsze zgłoszenie nie było możliwe z przyczyn niezależnych od organizatora, a odbycie zgromadzenia w innym terminie byłoby bezcelowe lub mało istotne z punktu widzenia debaty publicznej.
Komenda Rejonowa Policji wniosła do sądu rejonowego wniosek o ukaranie Dariusza S. obwinionego o to, że przy Pałacu Prezydenckim w Warszawie przewodniczył niezarejestrowanemu zgromadzeniu.
Dariusz S. dowiedział się z depeszy Polskiej Agencji Prasowej, że następnego dnia do Polski przyjeżdża z wizytą Jose Manuel Barroso, przewodniczący Komisji Europejskiej. Zwrócił się do dyrektora biura prasowego Partii Zielonych o rozesłanie tej informacji do mediów i organizacji, które zajmują się merytorycznie obroną Doliny Rospudy. Informacja ta była tego dnia dostępna w Internecie, była też podawana przez serwisy radiowe. Dariusz S. pojawił się przed Pałacem Prezydenckim, gdzie przewodniczył zgromadzeniu, które utworzyło spontanicznie się z osób przybyłych w reakcji na podaną w mediach informację.
Sąd Rejonowy uznał Dariusza S winnym zarzucanego mu czynu, a on wniósł od wyroku sprzeciw. Podniósł m.in., ze wyrok naruszył zagwarantowaną konstytucyjnie wolność zgromadzeń. Sąd pytający powziął wątpliwość, czy kwestionowany przepis jest zgodny z konstytucją, w zakresie jakim penalizuje zwoływanie (lub przewodniczenie) zgromadzenia spontanicznego bez wymaganego zawiadomienia. Chodzi o zgromadzenie, którego wcześniejsze zgłoszenie nie było możliwe z przyczyn niezależnych od organizatora, a jego odbycie w innym terminie byłoby bezcelowe lub mało istotne z punktu widzenia debaty publicznej. Takie zgromadzenie daje możliwość natychmiastowej reakcji na najważniejsze wydarzenia i zmiany zachodzące w przestrzeni publicznej. Jego cechą charakterystyczną jest chęć wyrażenia opinii na gorąco, zajęcia określonego stanowiska w związku z jakimś nieprzewidzianym wcześniej wydarzeniem. Zdaniem pytającego sądu kwestionowany przepis nakładający sankcję na osobę, która zwołała bez uprzedniego zgłoszenia lub przewodniczyła zgromadzeniu spontanicznemu nie przystaje do obowiązującego porządku prawnego naruszając konstytucyjne prawo do zgromadzeń.
Rozprawie będzie przewodniczyła sędzia TK Teresa Liszcz, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Ewa Łętowska.