Prawo wyborcze - zasady sporządzania spisu wyborców K 9/05
20 lutego 2005 r. o godz. 12.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich dotyczący pozbawienia czynnego, a także biernego prawa wyborczego obywateli polskich oraz Unii Europejskiej, którzy zostali wpisani do prowadzonego w gminie stałego rejestru wyborców w okresie krótszym niż 12 miesięcy przed dniem wyborów.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności: art. 6 ust. 1 w związku z art. 5 ust. 1, art. 6a ust. 1 oraz art. 7 ust. 1 ustawy z dnia 16 lipca 1998 roku - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw w zakresie, w jakim pozbawiają prawa wybierania (czynnego prawa wyborczego) a także prawa wybieralności (biernego prawa wyborczego) do rady gminy oraz wójta (burmistrza, prezydenta miasta) obywateli polskich oraz obywateli Unii Europejskiej niebędących obywatelami polskimi, wpisanych do prowadzonego w gminie stałego rejestru wyborców w okresie krótszym niż 12 miesięcy przed dniem wyborów z art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 52 ust. 1, art. 62 ust. 1 i 2 i art. 169 ust. 2 zdanie pierwsze w związku z art. 16 ust. 1 Konstytucji.
Kwestionowane regulacje pozbawiają wszystkie osoby pełnoletnie, które w ciągu 12 miesięcy przed wyborami zmieniły miejsce stałego zameldowania, czynnego prawa wyborczego. Mimo, że stały się w nowej gminie członkami społeczności lokalnej, nie mają wpływu na skład organów tej gminy. W konsekwencji osoby te zostały pozbawione także biernego prawa wyborczego, a więc ubiegania się o mandat radnego do rady gminy oraz mandat wójta (burmistrza, prezydenta miasta). Zgodnie bowiem z obowiązującymi przepisami prawo wybieralności przysługuje osobie mającej prawo wybierania do rady gminy. Przepisy te obejmują także obywateli Unii Europejskiej, którzy mają prawo głosowania i kandydowania w wyborach lokalnych Państwa Członkowskiego. Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich kwestionowane przepisy stawiają jednostkę w niedopuszczalnej sytuacji. W okresie roku przed wyborami samorządowymi musi zrezygnować albo z konstytucyjnej wolności miejsca zamieszkania i pobytu, albo z prawa wyborczego.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Wiesław Johann , a sprawozdawcą będzie sędzia TK Marian Grzybowski.