Zwrot majątku SK 41/04
14 listopada 2006 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną Stowarzyszenia Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej dotyczącą zwrotu majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia stanu wojennego.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 5, 6 oraz 7 ustawy z dnia 25 października 1990 roku o zwrocie majątku utraconego przez związki zawodowe i organizacje społeczne w wyniku wprowadzenia stanu wojennego z art. 2, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, art. 77 ust. 2 oraz art. 78 Konstytucji.
Na mocy ustawy z 25 października 1990 r. Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich uzyskało prawo do zwrotu majątku, którego zostało pozbawione w wyniku wprowadzenia stanu wojennego. Stowarzyszenie rozwiązano w 1982 r. a majątek przejęło nowo powstałe Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej, obecnie: Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej. Powołana ustawą z 25 października 1990 r. Społeczna Komisja Rewindykacyjna orzekła, że uprawnionym do odzyskania majątku stowarzyszenia rozwiązanego w 1982 r. jest Stowarzyszenie Dziennikarzy Polskich zarejestrowane w sądzie okręgowym w 1990 r. Komisja ustaliła, że choć SDP nie jest następcą prawnym rozwiązanego w 1982 r. stowarzyszenia, to jest tym samym stowarzyszeniem, które, choć nielegalnie, nadal istniało i prowadziło swoją działalność. Ponadto po unieważnieniu decyzji z 1982 r. o rozwiązaniu SDP, stowarzyszenie to nie reaktywowało działalności i nie zostało wpisane do rejestru stowarzyszeń, ponieważ już jest wpisane jako stowarzyszenie, które kontynuuje działalność dawnego SDP. Osoby tworzące zarząd rozwiązanego SDP wyraziły wolę traktowania SDP zarejestrowanego w 1990 r. - jako kontynuatora stowarzyszenia rozwiązanego. Na to orzeczenie Komisji Stowarzyszenie Dziennikarzy Rzeczypospolitej Polskiej wniosło skargę do Naczelnego Sądu Administracyjnego, która została oddalona. SDRP zakwestionowało pozasądowy tryb postępowania o zwrot majątku i oddanie rozstrzygnięć w tak doniosłych sprawach jakimi są stosunki własnościowe, chronione przez ustawę zasadniczą, organowi społecznemu jakim jest Społeczna Komisja Rewindykacyjna. Ponadto organizację i szczegółowy zakres działania komisji określa Minister Pracy, Polityki Społecznej w trybie rozporządzenia, a zatem aktem normatywnym, który nie może mieć zastosowania do regulacji organizacji i zakresu działania sądów. Orzeczenie zostało zatem - zdaniem skarżącego stowarzyszenia - wydane przez organ nie uprawniony do orzekania o stosunkach majątkowych i zobowiązaniach wobec osób trzecich. Naruszone zostały w ten sposób konstytucyjne prawa: do sprawiedliwego rozpatrzenia sprawy przez właściwy, niezależny, bezstronny i niezawisły sąd oraz możliwość zaskarżenia orzeczenia wydanego w pierwszej instancji.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Adam Jamróz, a sprawozdawcą będzie wiceprezes TK Andrzej Mączyński.