Waloryzacja płac pracowników sfery budżetowej K 40/02
4 maja 2004 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rady Miasta Poznania w sprawie zgodności art. 3 ustawy z 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw z art. 2, art. 16 ust. 2 Konstytucji oraz z art. 4 ust. 2 Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego.
Zaskarżony przepis reguluje zasady kształtowania płac w jednostkach samorządu terytorialnego w 2002 r. Art. 3 ust 1 ustawy z 21 grudnia 2001 r. o zmianie ustawy o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie niektórych ustaw zakazuje przekraczania w 2002 r. wielkości wynagrodzeń z 2001 r. w szeregu jednostek sektora finansów publicznych m.in. w samorządowych jednostkach budżetowych i gospodarstwach pomocniczych samorządowych jednostek budżetowych. Regulacja sprowadza się w praktyce do zakazu podwyższania wynagrodzeń w tych jednostkach w 2002 roku. Artykuł wzbudza wątpliwości interpretacyjne: nie jest jasne, czy komentowany przepis odnosi się do wynagrodzeń pracowniczych traktowanych ogółem jako suma wynagrodzeń poszczególnych pracowników, czy też do wynagrodzeń indywidualnych. Według wykładni Ministerstwa Pracy i Polityki Społecznej ograniczenie to odnosi się jednak do wynagrodzeń ogółem.
Zdaniem wnioskodawcy art. 3 zaskarżonej ustawy narusza zasadę samodzielności samorządu terytorialnego, a zatem jest niezgodny z art. 16 ust. 2 Konstytucji. Rada Poznania uważa, że ograniczenie samodzielności finansowej gminy jest nadmierne i nie znajduje uzasadnienia w potrzebie chronienia innych konstytucyjnych celów lub wartości. Wnioskodawca podkreśla, że w omawianym przypadku ustawie nie zapewniono odpowiedniej vacatio legis: uchwalono ją 21 grudnia 2001 r a opublikowano 29 grudnia 2001 r. Adresaci zostali więc zaskoczeni nowymi regulacjami, do obowiązywania których nie byli się w stanie przygotować. Naruszona została zatem zasada ochrony zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz zasada przyzwoitej legislacji (art. 2 Konstytucji). Zdaniem wnioskodawcy art. 3 kwestionowanej ustawy narusza także art. 4 ust. 2 Europejskiej Karty Samorządu Terytorialnego, wyrażający zasadę pełnej swobody działania społeczności lokalnej w każdej sprawie nie wyłączonej z jej kompetencji.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Jerzy Stępień, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Teresa Dębowska-Romanowska.