Prawo do przejazdu ulgowego P 20/02
29 czerwca 2004 r. o godz. 10.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Sądu Rejonowego w Łodzi w sprawie konstytucyjności niektórych przepisów ustawy z 15 listopada 1984 r. - Prawo przewozowe oraz rozporządzenia Ministra Transportu i Gospodarki Morskiej z 9 kwietnia 1999 r. w sprawie sposobu ustalania opłat dodatkowych z tytułu przewozu osób oraz zabieranych ze sobą do środka transportowego zwierząt i rzeczy.
Uprawnienie uczniów szkół podstawowych do przejazdu z 50 % ulgą wynika wprost z przepisu ustawy o uprawnieniach do bezpłatnych i ulgowych przejazdów środkami publicznego transportu zbiorowego. Jak podkreśla Sąd Rejonowy w Łodzi, posiadanie legitymacji szkolnej jest jedynie potwierdzeniem uprawnienia, nie stanowi natomiast warunku jego zaistnienia. Jednak na mocy zaskarżonego rozporządzenia osoba, która mimo posiadania uprawnienia do przejazdu ulgowego w momencie kontroli nie dysponuje legitymacją, musi uiścić opłatę dodatkową. Jest to zgodne z uregulowaniami Prawa przewozowego, stanowiącego, iż: "w razie stwierdzenia braku odpowiedniego dokumentu przewozu albo dokumentu uprawniającego do przejazdu bezpłatnego lub ulgowego, przewoźnik pobiera właściwą należność i opłatę dodatkową" (art. 33a ust. 3). Wysokość opłaty dodatkowej jest taka sama w sytuacji braku biletu oraz braku dokumentu uprawniającego do zniżki.
Zdaniem łódzkiego Sądu, przepisy nakazujące pobieranie opłaty dodatkowej pomimo istnienia uprawnienia do przejazdu ulgowego wywołują wątpliwość, co do zgodności z zasadą sprawiedliwości społecznej (art. 2 Konstytucji) oraz zasadą równości obywateli wobec prawa (art. 32 Konstytucji) w związku z zasadą równej ochrony prawa własności (art. 64 Konstytucji). Sąd wskazuje ponadto, że zaskarżony przepis został wydany bez stosownego upoważnienia ustawowego.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Adam Jamróz, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Marek Mazurkiewicz.