Zakwaterowanie Sił Zbrojnych K 56/02
20 maja 2003 r. o godz. 13:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich w sprawie konstytucyjności przepisów dotyczących równoważnika mieszkaniowego wypłacanego osobom uprawnionym na mocy ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP.
Rozporządzenia Ministra Obrony Narodowej w sprawie ekwiwalentu konserwacyjnego oraz równoważnika mieszkaniowego, przysługujących osobom uprawnionym do osobnych kwater stałych i najemcom lokali mieszkalnych zostało wydane na podstawie upoważnienia, zawartego w art. 39 ust 3 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP. Zgodnie z § 7 ust. 1 tego rozporządzenia równoważnik mieszkaniowy przeznaczony jest na wykonanie przez osobę uprawnioną we własnym zakresie robót remontowych i napraw wyposażenia w zajmowanej kwaterze lub w lokum mieszkalnym. Na mocy § 11 dyrektor oddziału terenowego Wojskowej Agencji Mieszkaniowej może nakazać wykonanie robót remontowych i napraw wyposażenia w określonym terminie. W przypadku gdy osoba uprawniona nie wykona nakazanych robót i napraw, dyrektor wydaje decyzje o wstrzymaniu wypłaty równoważnika. Wymagane roboty mogą również zostać wykonane przez oddział terenowy Agencji we własnym zakresie - wówczas koszt ich wykonania potrącany jest z równoważnika mieszkaniowego przysługującego osobie uprawnionej. Zgodnie z § 12 zaskarżonego rozporządzenia, jeżeli osoba uprawniona nie reguluje zobowiązań finansowych wobec Agencji, dyrektor oddziału terenowego wstrzymuje wypłatę równoważnika do czasu ich uregulowania.
Zdaniem Rzecznika w ustawie o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP brak jest wystarczającego umocowania do uregulowania kwestii wstrzymania wypłaty równoważników w drodze rozporządzenia. Zgodnie z treścią upoważnienia zawartego w art. 39 ust 3 ustawy o zakwaterowaniu, Minister Obrony Narodowej został umocowany do określenia w drodze rozporządzenia szczegółowych zasad ustalania wysokości i trybu przyznawania równoważnika mieszkaniowego. W upoważnieniu nie ma natomiast mowy o możliwości wstrzymywaniu wypłaty równoważnika. Wnioskodawca wskazuje, że przepisy § 11 ust. 2 i § 12 omawianego rozporządzenia są więc niezgodne z upoważnieniem ustawowym, gdyż wykraczają poza jego granice. Ten sposób stanowienia prawa pozostaje w kolizji z art. 92 ust. 1 zd. 1 Konstytucji, z którego wynika, iż rozporządzenia są wydawane przez organy określone w Konstytucji na podstawie szczegółowego upoważnienia zawartego w ustawie i w celu jej wykonania.
Rzecznik wskazuje również na blankietowy charakter upoważnienia zawartego w art. 39 ust. 3 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP, co sprawia że jest ono niezgodne z zasadą demokratycznego państwa prawa (art. 2 Konstytucji).
Rozprawie będzie przewodniczył Sędzia TK Jerzy Stępień, a sprawozdawcą będzie Sędzia TK Teresa Dębowska-Romanowska.