Świadczenia pieniężne za pracę przymusową P 24/02
17 czerwca 2003 r. o godz. 10:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Naczelnego Sądu Administracyjnego Ośrodka Zamiejscowego w Gdańsku w sprawie zgodności art. 4 ust. 5 ustawy z 31 maja 1996 r. o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich z art. 2 i art. 32 ust. 1 Konstytucji.Pierwotnie w ustawie o świadczeniu pieniężnym przysługującym osobom deportowanym do pracy przymusowej... nie były zawarte żadne ograniczenia czasowe jeśli chodzi o składanie wniosków dotyczących przyznania tych świadczeń. Na mocy zaskarżonego przepisu do ustawy wprowadzony został jednak termin, po upływie którego dalsze składanie wniosków stało się bezskuteczne.
Zdaniem pytającego sądu, ograniczenia czasowe do ubiegania się przez obywateli o określone uprawnienia z zasady mieszczą się w zakresie swobody ustawodawczej. Jeśli jednak są one wprowadzane dopiero w drodze nowelizacji, można im postawić zarzut naruszenia podstawowych zasad demokratycznego państwa prawnego: ochrony zaufania obywatela do państwa, pewności prawa i poczucia bezpieczeństwa prawnego (art. 2 Konstytucji). Sąd uważa, że zaskarżone przepisy naruszają także zasadę równości wobec prawa (art. 32 ust. 1 Konstytucji), dzielą bowiem obywateli nie według kryteriów merytorycznych, lecz formalnych. W przypadku zaskarżonej ustawy trudno znaleźć racjonalne uzasadnienie dla podziału obywateli spełniających warunki do otrzymania świadczeń na tych, którzy zdecydowali się o ubieganie o świadczenie przed dniem 31 grudnia 1999 r. i na tych, którzy decyzję w tym przedmiocie podjęli po 31 grudnia 1999 r.
Rozprawie będzie przewodniczył Sędzia TK Janusz Niemcewicz, a sprawozdawcą będzie Sędzia TK Wiesław Johann.