Koszty sądowe SK 34/03
16 grudnia 2003 r. o godz. 10:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjna Rafała H. w sprawie zbadania konstytucyjności art. 32 w związku z art. 31 ust. 2 ustawy z 13 czerwca 1967 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Postanowieniem z dnia 30 września 2002 roku Sąd Apelacyjny w Gdańsku oddalił zażalenie skarżącego na orzeczenie w przedmiocie kosztów procesu, zawarte w wyroku rozwodowym Sądu Okręgowego w Gdańsku. Rozstrzygnięcie zapadło na podstawie art. 32 w związku z art. 31 ust. 2 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych.
Zgodnie z art. 32 ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych przewodniczący składu sądzącego określa wysokość wpisu tymczasowego w granicach przewidzianych przez ustawę. Sąd ustala sumę wpisu ostatecznego w sprawach o prawa niemajątkowe "mając na względzie stan majątkowy strony obciążonej kosztami oraz rodzaj sprawy i stopień jej zawiłości" (art. 31 ust. 2). Zdaniem skarżącego przepisy te naruszają konstytucyjnie gwarantowane zasady i wartości. Uważa on, że "zawiłości sprawy" jest pojęciem niedookreślonym, które uniemożliwia przewidywalność wysokości kosztów sądowych. Rafał H. podkreśla, że żaden przepis ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych, bądź innej ustawy nie przewiduje górnej granicy wpisu ostatecznego w sprawie o rozwód. Prawo dopuszcza więc do sytuacji, w której strona postępowania do momentu rozstrzygnięcia sprawy nie zna - i nie ma możliwości poznania - wysokości kosztów sądowych, które będzie musiała ponieść. Fakt ten, w połączeniu z zasadą uznania sądu orzekającego sprawia, iż naruszony zostaje art. 2 Konstytucji (zaufania obywatela do państwa). W ocenie Rafała H. zaskarżone przepisy są również niezgodne z konstytucyjnie gwarantowanym prawem do sądu (art. 7 i 45 ust. 1 Konstytucji), na które składa się miedzy innymi prawo do przejrzystych procedur, pozwalających stronie na rozważenie wszelkich konsekwencji wytoczenia sprawy.
Rozprawie będzie przewodniczył Sędzia TK Marian Grzybowski, a sprawozdawcą będzie Sędzia TK Biruta Lewaszkiewicz - Petrykowska.