Krajowy system ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz wniosków o przyznanie płatności; brak możliwości nadania obojgu małżonkom numerów identyfikacyjnych w sytuacji rozdzielności majątkowej P 40/12
3 grudnia 2012 r. o godz. 8.30 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Naczelnego Sądu Administracyjnego dotyczące wpisu do ewidencji producentów i nadawaniu numeru identyfikacyjnego rolnikom pozostającym w związku małżeńskim.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 roku o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności w zakresie, w jakim uniemożliwia nadanie obu małżonkom numerów identyfikacyjnych, w sytuacji istnienia ustroju rozdzielności majątkowej małżeńskiej i prowadzenia przez każdego z małżonków odrębnych gospodarstw rolnych z art. 2, art. 18 i art. 32 ust. 1 i 2 konstytucji.
NSA zarzuca, że art. 12 ust. 4 ustawy z dnia 18 grudnia 2003 r. o krajowym systemie ewidencji producentów, ewidencji gospodarstw rolnych oraz ewidencji wniosków o przyznanie płatności jest niezgodny z art. 2, art. 18 i art. 32 ust. 1 i 2 konstytucji. Sąd zakwestionował ten przepis, w zakresie w jakim uniemożliwia wpisanie do ewidencji i nadanie obojgu małżonkom numerów identyfikacyjnych, w sytuacji, gdy istnieje między nimi rozdzielność majątkowa a oboje małżonkowie posiadają i prowadzą odrębne gospodarstwa rolne.
Uzyskanie numeru identyfikacyjnego jest koniecznym warunkiem ubiegania się o płatności kierowane przez Unię Europejską i Rzeczypospolitą Polską do beneficjentów Wspólnej Polityki Rolnej.
Zdaniem sądu pytającego, kwestionowany przepis – w zaskarżonym zakresie – narusza zasadę zaufania obywatela do państwa i stanowionego przez nie prawa oraz zasadę poprawnej legislacji, a tym samym jest niezgodny z art. 2 konstytucji. Niezgodność z zasadą zaufania do państwa i stanowionego przez nie prawa miałaby wynikać z niespójności między art. 12 ust. 4 ustawy o systemie ewidencji a przepisami ustawy z dnia 25 lutego 1964 r. – Kodeks rodzinny i opiekuńczy regulującymi zasady kształtowania stosunków majątkowych między małżonkami. Zdaniem sądu pytającego, naruszenie zasady poprawnej legislacji wynika z tego, że nie jest możliwe określenie celu, który uzasadniałby zakaz przyznania osobnych numerów identyfikacyjnych rolnikom posiadającym odrębne gospodarstwa rolne tylko dlatego, że pozostają oni w związku małżeńskim.
Sąd pytający wskazał, że art. 12 ust. 4 ustawy o systemie ewidencji narusza art. 18 konstytucji ponieważ zniechęca do zawarcia małżeństwa oraz zachęca małżonków do rozwiązania małżeństwa.
Zdaniem sądu art. 12 ust. 4 ustawy o systemie ewidencji narusza również zasadę równości oraz zakaz dyskryminacji. Kwestionowany przepis różnicuje sytuację podmiotów podobnych, – z jednej strony – posiadaczy gospodarstw rolnych, którzy pozostają w związku małżeńskim, oraz – z drugiej strony – posiadaczy gospodarstw rolnych, którzy nie pozostają w związku małżeńskim.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Marek Zubik, sprawozdawcą będzie wiceprezes TK Stanisław Biernat.