Zasiłek chorobowy; utrata prawa do zasiłku. SK 18/13
25 lutego 2014 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną J. D. dotyczącą utraty prawa do zasiłku chorobowego.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 17 ust. 1 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa z art. 67 ust. 1 w związku z art. 64 ust. 1 i 2, art. 31 ust. 3 i art. 2 konstytucji oraz art. 32 ust. 1 konstytucji.
Zaskarżony przepis art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa stanowi, że ubezpieczony wykonujący w okresie orzeczonej niezdolności do pracy pracę zarobkową lub wykorzystujący zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia traci prawo do zasiłku chorobowego za cały okres tego zwolnienia.
W efekcie ZUS nakazał J. D. zwrot wypłaconego jej zasiłku chorobowego wraz z odsetkami, a Sąd Okręgowy oddalił jej odwołanie, bo uznał, że wykonywała ona pracę w okresie niezdolności do pracy, a tym samym zrealizowała jedną z przesłanek art. 17 ust. 1 ww. ustawy, powodujących utratę prawa zasiłku chorobowego.
Zdaniem skarżącej, dokonana przez Sąd interpretacja przepisu ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa, jest sprzeczna z istotą podmiotowego prawa obywatela do zabezpieczenia społecznego w razie niezdolności do pracy w związku z jego prawem do własności i innych praw majątkowych, zasadą proporcjonalności, zasadą sprawiedliwości społecznej oraz zasadą ochrony zaufania jednostki do państwa i stanowionego przez nie prawa.
Przepis ten bowiem powoduje, że prawo do zasiłku tracą zarówno ci świadczeniobiorcy, którzy świadomie nadużywają tego prawa, wykorzystując zwolnienie od pracy w sposób niezgodny z celem tego zwolnienia, jak i ci, którzy wykonują jakąś pracę zarobkową w niewielkim wymiarze. Jak wskazuje skarżąca, chodzi o pracę czy raczej – pewne czynności podejmowane w ograniczonym zakresie, co do których świadczeniobiorcy nie utracili zdolności (niejednokrotnie nie mając obowiązku podlegania z tego tytułu ubezpieczeniom społecznym), które nie są niezgodne z celem zwolnienia. Co więcej, mają charakter terapeutyczny, tak jak to miało miejsce w przypadku skarżącej.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Zbigniew Cieślak, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Marek Zubik.