Ograniczenie kręgu osób, które mogą skorzystać z rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenia pielęgnacyjne. P 38/12
10 marca 2015 r. o godz. 13:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Poznaniu dotyczące ograniczenia kręgu osób, które mogą skorzystać z rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenia pielęgnacyjne.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
1) § 1 ust. 2 uchwały Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2011 roku w sprawie ustanowienia rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne (niepublikowanej) w zakresie w jakim ogranicza krąg osób do których kierowana jest pomoc mająca na celu ochronę poziomu życia osób, rodzin i grup społecznych wyłącznie do matki, ojca lub opiekuna faktycznego dziecka spełniającego kryteria o jakich mowa w art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach rodzinnych z pominięciem osób sprawujących opiekę nad innymi niż dziecko członkami rodziny legitymującymi się orzeczeniem o znacznym stopniu niepełnosprawności z art. 2, art. 7, art. 18 i art. 32 ust. 1 i art. 71 ust. 1 konstytucji;
2) § 2 ust. 1 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 27 grudnia 2011 roku w sprawie szczegółowych warunków realizacji rządowego programu wspierania niektórych osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne w zakresie w jakim uniemożliwia przyznanie przewidzianej w nim pomocy osobom uprawnionym do pobierania świadczenia pielęgnacyjnego innym niż matka, ojciec lub opiekun faktyczny dziecka, niezależnie od sytuacji dochodowej i majątkowej tych osób z art. 2, art. 18 i art. 32 ust. 1, art. 71 ust. 1 i art. 92 ust. 1 konstytucji.
Zdaniem sądu pytającego, osoby pobierające świadczenie pielęgnacyjne z tytułu opieki nad niepełnosprawnym dzieckiem oraz osoby pobierające to świadczenie z tytułu opieki nad innym niż dziecko niepełnosprawnym członkiem rodziny należą do tej samej kategorii podmiotów podobnych. Wyłączenie w kwestionowanych przepisach możliwości uzyskania pomocy finansowej w ramach rządowego programu pomocy przez osoby należące do drugiej z wymienionych wyżej grup świadczeniobiorców, w ocenie sądu pytającego, nie znajduje uzasadnienia w konstytucyjnie dopuszczalnych warunkach różnicowania sytuacji prawnej podmiotów podobnych, przez co jest sprzeczne z konstytucyjną zasada równości.
Przyjęte kryterium różnicujące, jakim jest charakter stosunku łączącego opiekuna i niepełnosprawnego członka rodziny, w ocenie sądu pytającego jest sprzeczne z art. 18 i art. 71 ust. 1 konstytucji, ponieważ nie odwołuje się ono do sytuacji materialnej rodziny.
W ocenie sądu pytającego kwestionowany przepis uchwały Rady Ministrów wykracza poza granice upoważnienia wynikającego z art. 24 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, uprawniającego Radę Ministrów do przyjmowania rządowych programów pomocy społecznej, mających na celu ochronę poziomu życia osób, rodzin i grup społecznych oraz rozwoju specjalistycznego wsparcia przez co jest niezgodny z art. 7 konstytucji. Ponadto z delegacji sformułowanej w art. 24 ust. 2 ustawy o pomocy społecznej nie można wyprowadzić upoważnienia dla Rady Ministrów do ustanawiania ograniczeń kręgu osób uprawnionych do pomocy finansowej co jest sprzeczne z art. 92 ust. 1 konstytucji – podkreśla sąd pytający.
Rozprawie będzie przewodniczyła sędzia TK Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz, sprawozdawcą będzie sędzia TK Andrzej Wróbel.