Świadczenia rehabilitacyjne P 34/15
25 kwietnia 2017 r. o godz. 14:00 Trybunał Konstytucyjny publicznie ogłosi orzeczenie wydane na posiedzeniu niejawnym dotyczące pytania prawnego Sądu Rejonowego w Gliwicach VI Wydział Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w sprawie świadczeń rehabilitacyjnych.
Trybunał Konstytucyjny ogłosi orzeczenie w sprawie zgodności art. 18 ust. 7 ustawy z dnia 25 czerwca 1999 roku o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa w zakresie, w jakim pozbawia ubezpieczonego – mającego ustalone decyzją organu rentowego prawo do emerytury, której wypłata została zawieszona z powodu kontynuowania zatrudnienia - świadczenia rehabilitacyjnego z art. 2 w związku z art. 67 ust. 1 konstytucji.
Art. 18 ust. 7 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa stanowi, że świadczenie rehabilitacyjne nie przysługuje osobie uprawnionej między innymi do emerytury. Zdaniem sądu pytającego, intencją ustawodawcy było wyłączenie ochrony ubezpieczeniowej osoby, która utraciła zarobek z powodu niezdolności do pracy, ponieważ była ona w tym czasie materialnie zabezpieczona z innych źródeł. Sąd pytający ma wątpliwości, czy kwestionowany przepis jest zgodny z art. 67 ust. 1 konstytucji, który statuuje konstytucyjne prawo podmiotowe do zabezpieczenia społecznego, w tym prawo do świadczenia rehabilitacyjnego w razie niezdolności do pracy.
Sąd pytający wskazuje, że prawo do zabezpieczenia społecznego gwarantuje każdemu obywatelowi świadczenia na wypadek niezdolności do pracy ze względu na chorobę albo inwalidztwo, po osiągnięciu wieku emerytalnego. Ustawodawca określając zakres i formę świadczeń, ma dużą swobodę regulacyjną prawa do zabezpieczenia społecznego, ale nie może naruszyć istoty tego prawa i pozbawić obywatela świadczenia, które gwarantuje mu uzyskanie przynajmniej minimum życiowego.
Zdaniem sądu pytającego kwestionowany przepis godzi w konstytucyjną zasadę sprawiedliwości społecznej. Nieprzyznanie świadczenia rehabilitacyjnego osobie mającej zawieszone prawo do emerytury na czas trwania stosunku pracy, jest pozbawieniem tej osoby należnego i słusznego wsparcia, co zdaniem sądu pytającego jest niezgodne z konstytucją. Sąd podkreślił, że nie neguje dopuszczalności wyłączenia ochrony ubezpieczeniowej, w sytuacji istnienia innych od zasiłku chorobowego oraz świadczenia rehabilitacyjnego źródeł gwarantujących utrzymanie. Niedopuszczalne jest natomiast tworzenie iluzorycznego źródła zabezpieczenia dochodu.
Zdaniem sądu pytającego, ustawodawca w art. 18 ust. 7 ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa naruszył konstytucyjną zasadę poprawnej legislacji, ponieważ faktycznie pozbawił ubezpieczonego środków utrzymania. Regulacja ta nie przewiduje bowiem po wyczerpaniu okresu zasiłkowego, z uwagi na nierozwiązanie stosunku pracy, wypłaty osobie uprawnionej świadczenia emerytalnego, ani wypłaty świadczenia rehabilitacyjnego osobie uprawnionej do emerytury, w sytuacji zawieszenia prawa do emerytury.
Przewodnicząca składu orzekającego: prezes TK Julia Przyłębska, sprawozdawca- sędzia TK Zbigniew Jędrzejewski.