Podatki i opłaty lokalne - zasady ustalania podatku od nieruchomości SK 48/15
13 grudnia 2017 r. o godz. 9:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną T. spółki akcyjnej dotyczącą podatków i opłat lokalnych (zasady ustalania podatku od nieruchomości).
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 2 ust. 1 w związku z art. 1a ust. 1 pkt 1 i 2 ustawy z dnia 12 stycznia 1991 r. o podatkach i opłatach lokalnych (w stanie prawnym obowiązującym od 1 stycznia 2006 r. do 31 grudnia 2008 r.) z art. 64 ust. 1 i 3 w związku z art. 2, art. 32 ust. 1, art. 84 oraz art. 217 Konstytucji.
Zdaniem skarżącej zakwestionowane przepisy ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, interpretowane jednolicie przez sądy administracyjne w taki sposób, że obiekt budowlany spełniający wszystkie cechy budynku wymienione w art. 1a ust. 1 pkt 1 ww. ustawy, jest uznawany za budowlę w oparciu o dodatkowe, niewskazane w tej ustawie kryteria (takie jak np. jego przeznaczenie, funkcje, wyposażenie, oraz sposób i możliwość wykorzystania budynku), w nieuprawniony sposób ograniczają chronione konstytucyjnie prawo własności do środków pieniężnych poprzez nieuzasadnione zawyżenie zobowiązania podatkowego w podatku od nieruchomości. Skarżąca podkreśla, że to prowadzi do bezpodstawnego zwielokrotnienia kwoty zobowiązania w podatku od nieruchomości (w przypadku skarżącej zastosowanie ww. pozaustawowych kryteriów zwiększyło wysokość podatku prawie 40-krotnie).
Spór zapoczątkowało postępowanie podatkowe za lata 2006-2008 zakończone decyzjami, w których prezydent miasta jako organ podatkowy I instancji przyjął, że kontenery telekomunikacyjne będące własnością skarżącej, stanowią tymczasowe obiekty budowlane zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy – Prawo budowlane i w konsekwencji są budowlami. Według organu podatkowego, obiekty te nie stanowią części składowych gruntów, a jedynie połączone są z gruntem do przemijającego użytku. Stanowisko prezydenta miasta zaakceptowane zostało przez Samorządowe Kolegium Odwoławcze, które uznało, że kontenery te należą do tymczasowych obiektów budowlanych z uwagi na brak trwałego związania z gruntem. W decyzjach obu organów podstawę prawną stanowił zaskarżony przepis art. 2 ust. 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych bazujący na definicjach określonych w jej art. 1a ust. 1 pkt 1 i 2.
Sądy administracyjne (tj. wojewódzki sąd administracyjny i Naczelny Sąd Administracyjny) także zaaprobowały uznanie dla celów podatku od nieruchomości kontenerów telekomunikacyjnych za budowle, co przełożyło się na wysokość podatku. Mimo, że – jak twierdzi skarżąca – kontenery komunikacyjne spełniają wszystkie ustawowe cechy budynku to podstawą ich opodatkowania powinna być ich powierzchnia użytkowa, a nie wartość.
W ocenie spółki, nie jest możliwa sytuacja, aby obiekt spełniający określone w ustawie o podatkach i opłatach przesłanki dla uznania go za budynek mógł – mimo spełnienia tych przesłanek – zostać uznany na gruncie tej ustawy za budowlę z uwagi na funkcję, jaką spełnia. Takiej bowiem przesłanki jak „funkcja obiektu” nie przewiduje, co podkreśla spółka, zaskarżony art. 1a ust. 1 pkt 1 ustawy o podatkach i opłatach lokalnych, a skoro tak, to każdy obiekt budowlany, który spełnia kryteria określone w tym przepisie, będzie budynkiem. Przeciwne stanowisko stanowi – zdaniem skarżącej – przejaw wykładni prawotwórczej, rozszerzającej ustawową definicję budowli poprzez wprowadzenie dodatkowej (nieprzewidzianej w ustawie) przesłanki funkcjonalnej dla uznania danego obiektu za budynek.
Przewodniczącym składu orzekającego będzie sędzia TK Grzegorz Jędrejek, sprawozdawcą będzie sędzia TK Sławomira Wronkowska-Jaśkiewicz.