Dopuszczalność przyjęcia przez Sąd Najwyższy skargi kasacyjnej do rozpoznania SK 43/22
27 maja 2025 r. o godz. 12:00 Trybunał Konstytucyjny ogłosi orzeczenie wydane w sprawie skargi konstytucyjnej I. S.-N. V. K. N. dotyczącej dopuszczalności przyjęcia przez Sąd Najwyższy skargi kasacyjnej do rozpoznania.
Trybunał Konstytucyjny dokona kontroli zgodności art. 3989 § 1 oraz § 2 zdanie pierwsze ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. Kodeks postępowania cywilnego „w zakresie, w jakim narusza konstytucyjnie gwarantowane powszechne prawo do dochodzenia naruszonych praw i wolności na drodze sądowej przez to, że uzależnia dostępność merytorycznego rozpoznania skargi kasacyjnej od spełnienia niedookreślonych i ocennych przesłanek w postępowaniu niejawnym uznawanym za formę merytorycznego badania skargi”, z art. 2 w związku z art. 45 ust. 1 i art. 31 ust. 3, art. 30, art. 77 ust. 2 i art. 176 ust. 1 Konstytucji RP.
Sąd Okręgowy w Warszawie (dalej SO), w sprawie cywilnej o zapłatę, zasądził solidarnie od Skarżących na rzecz innej osoby fizycznej kwotę 100 000 zł z ustawowymi odsetkami za opóźnienie oraz koszty procesu. Następnie sąd apelacyjny oddalił apelację skarżących od orzeczenia SO. Wyrok ten Skarżący zaskarżyli skargą kasacyjną. Sąd Najwyższy odmówił przyjęcia skargi do rozpoznania. W uzasadnieniu tego orzeczenia wyjaśnił, że wniosek o przyjęcie skargi nie został uzasadniony prawidłowo, tj. w sposób pozwalający na ustalenie, jakie wątpliwości prawne Skarżący powzięli na gruncie sprawy.
Zdaniem Skarżących za sprzeczne z Konstytucją należy uznać ukształtowanie postępowania kasacyjnego w sposób umożliwiający — w ramach przedsądu kasacyjnego — przyjęcia skargi kasacyjnej do rozpoznania. W ocenie Skarżących uzależnienie merytorycznego rozpoznania skargi kasacyjnej od spełnienia niedookreślonych przesłanek w sposób nieproporcjonalny ogranicza dostęp stron postępowania do Sądu Najwyższego (art. 2 w związku z art. 45 ust. 1 i art. 31 ust. 3 oraz art. 77 ust. 2 Konstytucji). Skarżący zwracają uwagę na niewskazanie przez Sąd Najwyższy przyczyn, dla których uznano za niespełniony warunek wykazania istnienia w sprawie istotnego zagadnienia prawnego uzasadniającego przyjęcie skargi kasacyjnej do rozpoznania. Twierdzą, że ich sprawę potraktowano przedmiotowo, co, zdaniem Skarżących, narusza ich godność (art. 30 Konstytucji). Skarżący podnoszą ponadto na brak możliwości odwołania się od rozstrzygnięcia zapadłego w ramach przedsądu kasacyjnego.
Skład orzekający Trybunału Konstytucyjnego: sędzia TK Stanisław Piotrowicz - przewodniczący, sędzia TK Andrzej Zielonacki- sprawozdawca, wiceprezes TK Bartłomiej Sochański, prezes TK Bogdan Święczkowski, sędzia TK Jarosław Wyrembak.