Zasady nadawania stopni naukowych; statut Centralnej Komisji do Spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych. SK 30/10
Data: 12 IV 2012 godz.: 0.00
12 kwietnia 2012 r. o godz. 9.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna połączone skargi konstytucyjne Wojciecha F. i Adama K. dotyczące procedury odmowy nadania stopnia doktora.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
1) art. 12 ust. 1 w związku z art. 14 ust. 2 ustawy z dnia 14 marca 2003 roku o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki rozumiany jako nie obligujący rady jednostki organizacyjnej do nadania stopnia naukowego doktora osobie, która spełniła warunki wynikające z art. 14 ust. 2 pkt 1-4, z art. 73 w związku z art. art. 2, 7 i 31 ust. 3 konstytucji;
2) art. 35 ust. 5 w związku z art. 53 powyższej ustawy z art. 73 w związku z art. art. 2, 7, 31 ust. 3, 87 ust. 1, 88 ust. 2 i 92 konstytucji;
3) § 9 ust. 1 in fine oraz § 14 Statutu Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów przyjętego na posiedzeniu plenarnym 19 kwietnia 1991 roku ze zmianami przyjętymi na posiedzeniach plenarnych w dniach 9 marca 1994 roku i 31 stycznia 2003 roku (niepublikowane):
a. z art. art. 45 ust. 1, 73, 77 ust. 2 i 78 w związku z art. art. 2, 1, 31 ust. 3, 87 ust. 1 i 88 ust. 2 konstytucji oraz
b. z art. 6 ust. 1 Konwencji o ochronie praw człowieka i podstawowych wolności, sporządzonej w Rzymie dnia 4 listopada 1950 roku w związku z art. 9 konstytucji.
W toku otwartego przewodu doktorskiego, odbyła się publiczna obrona rozprawy doktorskiej Wojciecha F. Rada wydziału podjęła bezwzględną większością głosów uchwałę w sprawie przyjęcia publicznej obrony rozprawy doktorskiej, a następnie nie podjęła uchwały w sprawie nadania skarżącemu stopnia doktora nauk technicznych. Stało się to podstawą do wydania uchwały w sprawie odmowy nadania stopnia doktora nauk technicznych. Od uchwały rady wydziału skarżący wniósł odwołanie do Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów w Warszawie (Centralna Komisja), która utrzymała w mocy zakwestionowaną uchwałę. W związku z tym Wojciech F. wniósł skargę do WSA, który uchylił zarówno decyzję Centralnej Komisji, jak i uchwałę rady wydziału. W wyniku wniesienia przez Centralną Komisję skargi kasacyjnej Naczelny Sąd Administracyjny prawomocnym wyrokiem uchylił wyrok WSA i przekazał sprawę temu sądowi do ponownego rozpatrzenia. W rezultacie WSA oddalił skargę.
Podczas publicznej obrony rozprawy doktorskiej Adama K. rada wydziału podjęła bezwzględną większością głosów uchwałę w sprawie przyjęcia obrony rozprawy doktorskiej skarżącego. Następnie podczas głosowania nad uchwałą w sprawie nadania skarżącemu stopnia doktora nauk ekonomicznych nie uzyskano bezwzględnej większości głosów. Od uchwały rady wydziału o nienadaniu stopnia naukowego doktora nauk ekonomicznych skarżący wniósł odwołanie do Centralnej Komisji do Spraw Stopni i Tytułów w Warszawie, która utrzymała w mocy zakwestionowaną uchwałę. W związku z tym Adam K. wniósł skargę do WSA, który ją oddalił. Następnie skarżący wniósł skargę kasacyjną do NSA, który także ją oddalił.
Podstawa skargi Adama K. jest zbieżna z punktem 1 skargi konstytucyjnej Wojciech F.
Skarżący kwestionuje takie rozumienie art. 12 ust. 1 w związku z art. 14 ust. 2 ustawy o stopniach naukowych i tytule naukowym oraz o stopniach i tytule w zakresie sztuki (u.s.n), które nie tworzy po stronie organu obowiązku nadania stopnia naukowego w sytuacji, gdy kandydat spełnia wszystkie wymagania, czyli w toku przewodu doktorskiego podjęto pozytywne uchwały wymienione w art. 14 ust. 2 pkt 1-4 u.s.n. Taka sytuacja zdaniem skarżącego narusza konstytucyjne zasady praworządności oraz demokratycznego państwa prawnego a także godzi w prawo podmiotowe doktoranta.
Zgodnie z art. 35 ust. 5 kwestionowanej ustawy uchwalany przez Centralną Komisję statut określa kompetencje jej organów, sposób wyboru prezydium, jej organizację i tryb działania oraz sposób powoływania recenzentów. W ocenie skarżącego narusza to konstytucyjną zasadę wyłączności ustawy. W rezultacie zniweczone zostało konstytucyjne prawo skarżącego do rzetelnego procesu, bowiem Centralna Komisja na podstawie § 14 statutu wyłączyła jawność postępowania przed nią, co uniemożliwiło skarżącemu czynny udział w postępowaniu.
Ponadto § 9 ust. 1 statutu umożliwia wyznaczenie recenzentów spośród członków Centralnej Komisji, co stawia ich w roli wykluczającej uznanie takiej recenzji za bezstronną. Uchwalony przez Centralną Komisję statut, nie ogłoszony w dzienniku urzędowym i nie poddany jakiejkolwiek kontroli został przyjęty przez Naczelny Sąd Administracyjny jako akt wiążący, współstosowany z przepisami u.s.n. i mający pierwszeństwo przed regulacjami kodeksu postępowania administracyjnego, co w świetle przepisów konstytucji jest niedopuszczalne - podkreśla skarżący.
Rozprawie będzie przewodniczył Prezes TK Andrzej Rzepliński, sprawozdawcą będzie sędzia TK Marek Kotlinowski.