Zasady rejestracji czasopisma. SK 42/09
Data: 14 XII 2011 godz.: 0.00
14 grudnia 2011 r. o godz. 14.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna skargę konstytucyjną Wojciecha S. dotyczącą zasad rejestracji czasopisma.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności:
I. 1. art. 45 w związku z art. 7 ust. 2 pkt 1 i 3 i w związku z art. 20 ust. 1 zdanie 1 ustawy z dnia 26 stycznia 1984 roku - Prawo prasowe - w zakresie odnoszącym się do niezarejestrowanego czasopisma - z 42 ust. 1 w związku z art. 2 konstytucji, art. 7 ust. 1 zdanie 1 Konwencji o Ochronie Praw Człowieka i Podstawowych Wolności (Konwencja) oraz art. 15 ust. 1 zdanie 1 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych (Pakt),
2. art. 45 w związku z art. 7 ust. 2 pkt 1 i 3 i w związku z art. 20 ust. 1 zdanie 1 prawa prasowego - w zakresie odnoszącym się do niezarejestrowanego czasopisma - z art. 54 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i w zw. z art. 14 ust. 1 konstytucji, art. 10 Konwencji oraz art. 19 Paktu,
II. art. 20 ust. 1 zdanie 1 prawa prasowego - w zakresie odnoszącym się do czasopism - w związku z art. 7 ust. 2 pkt 1 i 3 przywołanej ustawy z art. 54 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i w związku z art. 14 ust. 1 konstytucji, art. 10 Konwencji oraz art. 19 Paktu,
III. 1. art. 20 ust. 2 prawa prasowego - w zakresie odnoszącym się do czasopism - z art. 54 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i w związku z art. 14 ust. 1 konstytucji, art. 10 Konwencji oraz art. 19 Paktu,
2. art. 20 ust. 4 prawa prasowego - w zakresie odnoszącym się do czasopism - z art. 54 ust. 1 w związku z art. 31 ust. 3 i w związku z art. 14 ust. 1 konstytucji, art. 10 Konwencji oraz art. 19 Paktu.
Wojciech S. został oskarżony o to, że wydawał bez wymaganej rejestracji czasopismo, w czasie, gdy drugą kadencję był radnym. Jako wydawcę pisma wskazywał w nagłówku "Radny Rady Miejskiej". Skarżący zamieszczał w publikacji pytania czytelników, stawiane mu jako radnemu, oraz swoje odpowiedzi. Próbę rejestracji pisma podjął dopiero po złożeniu zawiadomienia o popełnieniu przez niego przestępstwa. Sąd rejonowy uniewinnił oskarżonego. Uznał, że wprawdzie pismo było czasopismem w świetle prawa prasowego, ale skarżący pozostawał w usprawiedliwionym błędzie co do tego na podstawie opinii, których zasięgnął u dziennikarzy i prawników, a także porady Centrum Monitoringu Wolności Prasy oraz wyroków sądów. W wyniku apelacji wniesionej przez prokuratora sąd okręgowy uchylił wyrok sądu I instancji. Sąd rejonowy po ponownym rozpatrzeniu sprawy uznał oskarżonego za winnego zarzucanego mu czynu i wymierzył grzywnę. Uznał, że przepisy są wystarczająco jasne, a oskarżony nie mógł w usprawiedliwiony sposób pomylić się co do bezprawności czynu. Następnie sąd okręgowy zmienił wyrok w ten sposób, że warunkowo umorzył postępowanie wobec skazanego na okres próby dwóch lat oraz orzekł świadczenie pieniężne. Wskutek prawomocnego wyroku sądu skarżący został pozbawiony mandatu radnego.
Zdaniem skarżącego kwestionowane przepisy godząc w zasadę mówiącą, że nie jest przestępstwem czyn, który nie był zabroniony w momencie jego popełniania, wobec wątpliwości dotyczących niejednorodnego i niezamkniętego charakteru publikacji oraz periodyczności jej wydawania są sprzeczne z konstytucją.
Kwestionowane przepisy naruszają konstytucyjną zasadę wolności poglądów, jak również art. 10 Konwencji oraz art. 19 Międzynarodowego Paktu Praw Obywatelskich i Politycznych, ograniczając w sposób nieusprawiedliwiony i nieproporcjonalny wolność wyrażania poglądów i rozpowszechniania informacji, poprzez penalizację zaniechania rejestracji czasopisma.
Ponadto w ocenie skarżącego kwestionowane przepisy w zakresie, w jakim ustanawiają obowiązek rejestracji czasopisma, są niezgodne z konstytucją i powyższymi aktami prawa międzynarodowego poprzez niejednoznaczność przepisów zobowiązujących do rejestracji czasopisma oraz nieproporcjonalność ograniczenia zasady wolności prasy.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Piotr Tuleja, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Adam Jamróz.