Zasady ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe. P 16/09
Data: 16 II 2010 godz.: 0.00
16 lutego 2010 r. o godz. 9.30 Trybunał Konstytucyjny rozpozna pytanie prawne Sądu Okręgowego w Gliwicach Wydział VIII Pracy i Ubezpieczeń Społecznych dotyczące zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności § 2 ust. 1 pkt 6 rozporządzenia Ministra Pracy i Polityki Społecznej z dnia 18 grudnia 1998 roku w sprawie szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe, w tej części w jakiej wyklucza wyłączenie z podstawy wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne, rentowe przychody płatników składek pracodawców z tytułu świadczeń rzeczowych wynikających z przepisów o bezpieczeństwie i higienie pracy oraz ekwiwalenty za te świadczenia, a mianowicie ekwiwalenty pieniężne za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego, przez płatników składek zatrudniających osoby wykonujące pracę na innej podstawie niż stosunek pracy, to jest umowy zlecenia, wykonywanej w zakładzie pracy lub miejscu wyznaczonym przez pracodawcę - z art. 32, art. 64 ust. 2 i 3 i art. 68 ust. 2 i 3 w związku z art. 32 konstytucji.
Janina L. prowadząca działalność gospodarczą, odwołała się od decyzji organu rentowego ZUS w przedmiocie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne osób wykonujących w latach 2000-2004 prace na podstawie umowy zlecenia. We wszystkich zaskarżonych decyzjach ZUS uznał, że brak jest podstaw prawnych do wyłączenia przez pracodawcę Janinę L. z podstawy wymiaru składek z tytułu poczynionych przychodów na osoby wykonujące prace na podstawie umowy zlecenia. Chodzi o świadczenia rzeczowe wynikające z przepisów o BHP, ekwiwalenty za te świadczenia, a mianowicie ekwiwalenty pieniężnych za pranie odzieży roboczej, używanie odzieży i obuwia własnego zamiast roboczego. Zdaniem ZUS wyłączenie z podstawy wymiaru składek wyżej wymienionych szczegółowo przychodów pracodawcy dotyczy wyłącznie osób zatrudnionych na podstawie umowy o pracę, a nie dotyczy osób wykonujących pracę na podstawie innej umowy.
Z ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych wynika, że właściwy minister określi w drodze rozporządzenia szczegółowe zasady wymiaru składek oraz zasady wyłączenia z podstawy wymiaru składek niektórych rodzajów przychodów. Zdaniem sądu pytającego tak ogólne upoważnienie nie odpowiada wymogom zawartym w konstytucji, lecz zawiera ogólne wytyczne pozostawiając szczegółową regulację w tym zakresie Ministrowi Pracy i Polityki Społecznej. Ponadto przepisy wskazanej ustawy nie upoważniają ministra do dokonania według jego swobodnego uznania zróżnicowania podmiotowego niektórych przychodów wyłączonych z podstawy wymiaru składek. Powoduje to, w ocenie sądu pytającego, niezgodność z konstytucją kwestionowanego rozporządzenia.
Rozprawie będzie przewodniczył sędzia TK Marek Kotlinowski, sprawozdawcą będzie sędzia TK Ewa Łętowska.