Komunikat po Drukuj

Krąg osób uprawnionych do otrzymania paszportu dyplomatycznego. Kp 5/08

Data: 16 XII 2009 godz.: 0.00

Ustawodawca ma swobodę w tworzeniu katalogu podmiotów uprawnionych do paszportu dyplomatycznego.

16 grudnia 2009 r. o godz. 9.30 Trybunał Konstytucyjny w pełnym składzie rozpoznał wniosek Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej dotyczący kręgu osób uprawnionych do otrzymania paszportu dyplomatycznego.

Trybunał Konstytucyjny orzekł, że art. 1 pkt 12 ustawy z dnia 4 września 2008 r. o zmianie ustawy o dokumentach paszportowych oraz ustawy o opłacie skarbowej jest zgodny z preambułą i art. 2 konstytucji.

Zarzuty niekonstytucyjności kwestionowanego przepisu wiążą się z pominięciem przez ustawodawcę przy tworzeniu katalogu osób uprawnionych do otrzymania paszportu dyplomatycznego niektórych ważnych, z punktu widzenia realizacji i ochrony praw gwarantowanych przez konstytucję, instytucji i organów publicznych. Trybunał Konstytucyjny zaznaczył, że jest tzw. "prawodawcą negatywnym", z czego wynikają istotne w niniejszej sprawie konsekwencje. Dopuszczalność oceny przez TK przepisu w zakresie, w jakim pomija on pewne elementy, może budzić wątpliwości. Trybunał nie jest uprawniony do poszukiwania i ustalania kryterium decydującego o katalogu podmiotów uprawnionych do paszportu dyplomatycznego.

Trybunał Konstytucyjny podkreślił daleko idącą swobodę ustawodawcy w tworzeniu katalogu podmiotów uprawnionych do paszportu dyplomatycznego. Wynika to stąd, że brak jest bezpośredniej ingerencji art. 1 pkt 12 z 4 września 2008 r. w konstytucyjne prawa i wolności człowieka i obywatela. Ponadto kwestionowany przepis dotyczy sfery uprawnień funkcjonariuszy publicznych, w ramach której swoboda ingerowania ustawodawcy w ich sytuację prawną jest znacznie większa, bo wynika z publicznoprawnego charakteru pełnionych funkcji.

Zasadniczy wpływ na ukształtowanie katalogu uprawnionych do paszportu dyplomatycznego powinny mieć jedynie względy słuszności i celowości, które podlegają uwzględnieniu w ramach swobody regulacyjnej ustawodawcy. Jest to związane z tym, że z samego faktu dysponowania tym dokumentem nie wynikają żadne przywileje i immunitety. Otrzymanie paszportu dyplomatycznego nie musi być konsekwencją posiadania statusu dyplomaty. Tym samym Państwo przyjmujące może potraktować ze zwyczajową kurtuazją taką osobę, ale nie ma takiego prawnego obowiązku;

Trudno uznać również zasadność zarzutu naruszenia zasad poprawnej legislacji przez to, że działanie ustawodawcy cechowała całkowita uznaniowość i brak jest jakiegokolwiek uzasadnienia przyjętego rozwiązania. Zdaniem Trybunału ewentualne sprzeniewierzenie się zasadom techniki prawodawczej nie jest na tyle istotne, aby powodowało konieczność stwierdzenia niekonstytucyjności art. 1 pkt 12 ustawy z 4 września 2008 r. Projekt ustawy zawiera uzasadnienie, a projektowane w kwestionowanym przepisie rozwiązania były poddane dyskusji w szczególności w ramach posiedzenia sejmowej Komisji Administracji i Spraw Wewnętrznych. Intencje projektodawców mogą być ustalane na podstawie materiałów z prac legislacyjnych, co akceptuje Trybunał Konstytucyjny w swoim orzecznictwie.

Jeśli chodzi o wskazany we wniosku zarzut nieuzasadnionego zróżnicowania konstytucyjnych organów państwa Trybunał przypomniał, że nakaz równego traktowania podmiotów podobnych powinien być odnoszony do systemu praw i wolności jednostki, a nie do kontekstu funkcjonowania instytucji publicznych.

Rozprawie przewodniczył prezes TK Bohdan Zdziennicki, sprawozdawcą był sędzia TK Zbigniew Cieślak.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Monitorze Polskim.