Prawo do sądu SK 55/04
Data: 9 I 2006 godz.: 0.00
9 stycznia 2006 r. o godz. 12.00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna połączone skargi konstytucyjne Polskiej Telefonii Cyfrowej oraz Marka J. dotyczące pozbawienia prawa do sądu w sytuacji dokonania czynności potrącenia.
Trybunał Konstytucyjny orzeknie w sprawie zgodności art. 493 § 3 ustawy z dnia 17 listopada 1964 roku - Kodeks postępowania cywilnego z art. 2, art. 21, art., art. 31 ust. 3, art. 32 ust. 1, art. 45 ust. 1, 64 ust. 1, ust. 2 i ust. 3, art. 77 ust. 2 Konstytucji.
Jak wskazuje Polska Telefonia Cyfrowa, sądy prowadzące postępowanie nakazowe nie badały, czy wierzytelność, która została zgłoszona do potrącenia przed wszczęciem postępowania rzeczywiście istnieje. Sąd apelacyjny oddalił apelację Polskiej Telefonii Cyfrowej (strony pozwanej) od wyroku sądu okręgowego, na podstawie którego utrzymany został w mocy nakaz zapłaty, zobowiązujący Polską Telefonię Cyfrową do uiszczenia określonej kwoty. Następnie Sąd Najwyższy oddalił kasację uzasadniając, że oparcie zarzutu potrącenia na innych niż wymagane dowodach nie jest dopuszczalne także wtedy, gdy oświadczenie o potrąceniu złożone zostało przed doręczeniem odpisu nakazu zapłaty. Zdaniem Polskiej Telefonii Cyfrowej nastąpiło naruszenie m.in. prawa do rzetelnej i sprawiedliwej procedury sądowej. Zamknięta została droga sądowa, przez ukształtowanie norm proceduralnych w sposób, który nie gwarantuje realizacji przysługujących praw materialnych, nie zapewnia stronom postępowania równorzędnych instrumentów procesowych i możności przedstawiania przed sądem swoich racji.
Skarżący Marek J. argumentuje, że dokonał czynności potrącenia w sposób zgodny z prawem. Pomimo tego, czynność prawna została uznana za bezskuteczną, z powodu późniejszego wytoczenia powództwa przez kontrahenta i rozpoznania sprawy właśnie w trybie kwestionowanego przepisu. Sąd okręgowy oddalił apelację Marka J. od wyroku sądu rejonowego. W uzasadnieniu wyroku sąd odwoławczy podzielił pogląd sądu I instancji, że podniesiony przez pozwanego, w postępowaniu nakazowym, zarzut potrącenia nie został potwierdzony odpowiednimi dokumentami i nie uwzględnił go.
Zdaniem skarżącego, skutkiem kwestionowanego przepisu jest działanie prawa wstecz oraz zamknięcie drogi sądowej. Zostało też naruszone prawo do sprawiedliwego rozpoznania sprawy przez sąd w stosunku do tych wierzytelności, które zostały potrącone.
Rozprawie będzie przewodniczył prezes TK Marek Safjan, a sprawozdawcą będzie sędzia TK Jerzy Ciemniewski.