Trybunał Konstytucyjny

Adres: 00-918 Warszawa, al. Szucha 12 a
prasainfo@trybunal.gov.pl tel: +22 657-45-15

Biuletyn Informacji Publicznej
Transmisja

Kwalifikacje do zajmowania stanowiska nauczyciela U 1/04

Podmiot inicjujący postępowanie: Rzecznik Praw Obywatelskich
Data: 12 V 2004 godz.: 0.00

12 maja 2004 r. o godz. 12.30 Trybunał Konstytucyjny rozpoznał wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich o stwierdzenie zgodności § 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli oraz określenia szkół i wypadków, w których można zatrudnić nauczycieli nie mających wyższego wykształcenia lub ukończonego zakładu kształcenia nauczycieli z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku - Karta Nauczyciela oraz z art. 92 ust. 1 Konstytucji.

Trybunał orzekł, że § 1 pkt 4 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 10 września 2002 r. w sprawie szczegółowych kwalifikacji wymaganych od nauczycieli(...), w zakresie, w jakim powierza kuratorowi oświaty ustalenie, czy dany kierunek (specjalność) jest zbliżony do nauczanego przedmiotu lub rodzaju prowadzonych zajęć jest niezgodny z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku - Karta Nauczyciela oraz z art. 92 ust. 1 Konstytucji.

Istotą rozpatrywanej sprawy było naruszenie konstytucyjnego systemu źródeł prawa ze względu na przekroczenie przez autora rozporządzenia granic upoważnienia ustawowego. Trybunał Konstytucyjny wskazał, że każde rozporządzenie ma charakter aktu wykonawczego, wydawanego na podstawie ustawy i w celu jej wykonania. Oznacza to, że winno być ono wydane na podstawie wyraźnego, szczegółowego upoważnienia ustawy w zakresie określonym w upoważnieniu.

Trybunał Konstytucyjny stwierdził, że § 1 pkt 4 jest niezgodny z art. 9 ust. 2 ustawy z dnia 26 stycznia 1982 roku - Karta Nauczyciela oraz z art. 92 ust. 1 Konstytucji. Niezgodność ta wynika z faktu, że ustawodawca żadnym z przepisów nie upoważnił ministra właściwego do spraw oświaty do poszerzenia zakresu kompetencji kuratora oświaty o dokonywanie ustaleń w zakresie zbieżności ukończonego przez nauczyciela kierunku studiów z przedmiotem nauczania. Tymczasem brak wyraźnego upoważnienia ustawowego równoznaczny jest z nieudzieleniem kompetencji normodawczej. Przyznanie kuratorom oświaty prawa do rozstrzygania o prawie poszczególnych nauczycieli do wykonywania ich zawodu nie mieściło się w kompetencji normodawczej ministra udzielonej mu przez ustawodawcę. Tym samym nie budzi wątpliwości sprzeczność rozporządzenia w zaskarżonym zakresie z upoważnieniem ustawowym, pociągająca za sobą również jego niezgodność z konstytucyjnymi zasadami wydawania aktów wykonawczych, określonymi w art. 92 ust. 1 Konstytucji.

Rozprawie przewodniczył sędzia TK Marek Mazurkiewicz, a sprawozdawcą był sędzia TK Wiesław Johann.

Wyrok jest ostateczny, a jego sentencja podlega ogłoszeniu w Dzienniku Ustaw.

Prasa:
RZECZPOSPOLITA Nr 111, 13 maja 2004
Ireneusz Walencik: O jedno uprawnienie za dużo
GAZETA PRAWNA Nr 93, 13 maja 2004
Jolanta Góra: Minister przekroczył uprawnienia