Zakwaterowanie Sił Zbrojnych RP K 35/01
Data: 14 VII 2003 godz.: 0.00
14 lipca 2003 r. o godz. 13:00 Trybunał Konstytucyjny rozpozna wniosek Rzecznika Praw Obywatelskich o stwierdzenie niezgodności art. 37 ust. 1 ustawy z 22 czerwca 1995 r. o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej z art. 64 ust. 2 w związku z art. 31 ust. 3 Konstytucji.
Zgodnie z treścią art. 37 ust. 1 ustawy o zakwaterowaniu Sił Zbrojnych RP czynsz i opłaty z tytułu zajmowania kwatery lub lokalu mieszkalnego, nieuiszczone w ustalonym terminie płatności, podlegają przymusowemu ściągnięciu na podstawie tytułu wykonawczego w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym w administracji. § 8 rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 1996 r. w sprawie wykonania ustawy o postępowaniu egzekucyjnym w administracji upoważnia terenowe oddziały Wojskowej Agencji Mieszkaniowej (WAM) do wystawiania tytułów wykonawczych bez uzyskania prawomocnego wyroku sądowego, a następnie do samodzielnego dokonywania egzekucji tych należności. Przepisy § 8 pozwalają na egzekwowanie omawianych należności z wynagrodzenia za pracę lub uposażenia oraz ze świadczenia z zaopatrzenia emerytalnego albo z ubezpieczenia społecznego.
Zdaniem Rzecznika Praw Obywatelskich, wyposażenie państwowej jednostki organizacyjnej w uprawnienie do ściągania należności czynszowych i opłat za mieszkanie bez uprzedniego uzyskania w tym zakresie prawomocnego wyroku sądowego narusza konstytucyjnie gwarantowane prawa obywatelskie.
Konstrukcja prawna zawarta w art. 37 ust. 1 zaskarżonej ustawy odstępuje od powszechnych reguł dochodzenia należności określonych w przepisach cywilnoprawnych. W myśl unormowań kodeksu postępowania cywilnego, wierzyciel powinien skierować sprawę do sądu. Dopiero po uzyskaniu prawomocnego wyroku zasądzającego na jego rzecz skarżone należności może on przystąpić do ich egzekwowania. Zdaniem Rzecznika odstąpienie od tej konstrukcji w przypadku Wojskowej Agencji Mieszkaniowej wiąże się z naruszeniem zasady równej ochrony praw majątkowych obywateli (art. 64 ust. 1 Konstytucji). Słabsza ochrona najemców lokali WAM narusza także art. 31 ust. 3 Konstytucji, wprowadzone ograniczenia nie pozostają bowiem w związku z koniecznością ochrony wymienionych w tym artykule wartości.
Rozprawie będzie przewodniczył Prezes TK Marek Safjan, a sprawozdawcą będzie Sędzia TK Jerzy Stępień.