Status prawny podmiotów ujawnionych w innych rejestrach, które nie dokonały wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego do 31 grudnia 2015 r. SK 42/23
Podmiot inicjujący postępowanie: Sp. z o.o.
Skarga konstytucyjna o zbadanie zgodności:
1. art. 9 ust. 2a zd. 1 ustawy z 20.08.1997 przepisy wprowadzające ustawę o Krajowym Rejestrze Sądowym (Dz.U. z 1997, Nr 121, poz. 770 z późn. zm., dodany przez art. 3 ustawy z 28 listopada 2014 o zmianie ustawy o Krajowym Rejestrze Sądowym oraz niektórych innych ustaw, Dz.U. z 2014, poz. 1924 -zwanej dalej „p.w.u.k.r.s.”) z art. 22 w zw. z art. 2 i w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP w takim zakresie, w jakim art. 9 ust. 2a zd. 1 „p.w.u.k.r.s.” przewiduje, że spółki nieprzerejesterowane z rejestru handlowego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przed 1 stycznia 2016 utraciły byt prawny, co stanowi nieuzasadnione interesem publicznym naruszenie prawa do prowadzenia swobodnej działalności gospodarczej, a zarazem zastosowane w tym wypadku rozwiązanie legislacyjne w postaci utraty podmiotowości prawnej i utraty praw majątkowych przez te spółki jest niewspółmierne do celu, jaki ustawodawca chciał osiągnąć (tj. jawności życia gospodarczego) podczas, gdy cel ten można było osiągnąć przez zastosowanie mniej drastycznych środków, w postaci migracji danych rejestrowych albo postępowania przynaglającego, domniemania doręczenia na adres rejestrowy, ustanowienia kuratora, przymusowej likwidacji i wykreślenia spółki na mocy orzeczenia sądowego, a ponadto zastosowane przez ustawodawcę rozwiązanie stanowiło zastawioną na pomioty nieprzerejestrowane pułapkę legislacyjną,
2. art. 9 ust. 2a zd. 1 p.w.u.k.r.s. z art. 45 ust. 1, art. 61 ust. 1 i art. 79 ust. 1 - w zw. z art. 2 i w zw. z art. 31 ust. 3 Konstytucji RP w takim zakresie, w jakim art. 9 ust. 2a zd. 1 „p.w.u.k.r.s.” przewiduje, że spółki nieprzerejesterowane z rejestru handlowego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przed 1 stycznia 2016 utraciły byt prawny bez jakiegokolwiek postępowania zapewniającego możliwość obrony praw tych spółek oraz bez uprzedniego jej ostrzeżenia (wezwania), czego konsekwencją jest także wyłączenie z racji utraty zdolności sądowej i zdolności administracyjnoprawnej - możliwości zapewnienia ochrony sądowej praw tych spółek, w tym prawa do skargi konstytucyjnej, w obliczu podjętej przez ustawodawcę eliminacji tych spółek z porządku prawnego oraz nacjonalizacji ich majątku, a zarazem zastosowane w tym wypadku rozwiązanie legislacyjne w postaci utraty podmiotowości prawnej i praw majątkowych przez spółkę jest niewspółmierne do celu, jaki ustawodawca chciał osiągnąć (tj. jawności życia gospodarczego) podczas, gdy cel ten można było osiągnąć przez zastosowanie środków mniej drastycznych, a ponadto zastosowane przez ustawodawcę rozwiązanie stanowiło zastawioną na podmioty nieprzerejestrowane pułapkę legislacyjną;
3. art. 9 ust. 2a zd. 1 p.w.u.k.r.s. z art. 64 ust. 1 i 3 oraz art. 77 ust. 2 — w zw. z art. 31 ust. 3 i art. 64 ust. 2 Konstytucji RP w takim zakresie, w jakim art. 9 ust. 2a zd. 1 „p.w.u.k.r.s.” przewiduje, że spółki nieprzerejesterowane z rejestru handlowego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przed 1 stycznia 2016 utraciły byt prawny i przez to utraciły one nieodpłatnie także całe swoje mienie (majątek), przy czym zastosowana w tym wypadku sankcja w postaci utraty podmiotowości prawnej i praw majątkowych jest niewspółmierna do celu, jaki ustawodawca chciał osiągnąć (tj. jawności życia gospodarczego) podczas, gdy cel ten można było osiągnąć przez zastosowanie środków mniej drastycznych i w tym zakresie spółki nieprzerejestrowane a posiadające majątek zostały potraktowane przez ustawodawcę gorzej niż tzw. spółki martwe ujawnione w KRS, a ponadto zastosowane przez ustawodawcę rozwiązanie stanowiło zastawioną na pomioty nieprzerejestrowane pułapkę legislacyjną;
4. art. 9 ust. 2a zd. 1 p.w.u.k.r.s. z art. 64 ust. 1 i 3, art. 22 oraz art. 77 ust. 2 — w zw. z art. 2 Konstytucji RP w takim zakresie, w jakim art. 9 ust. 2a zd. 1 „p.w.u.k.r.s.” przewiduje, że spółki nieprzerejesterowane z rejestru handlowego do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przed 1 stycznia 2016 utraciły byt prawny i przez to utraciły one nieodpłatnie także całe swoje mienie (majątek), przy czym zastosowana w tym wypadku sankcja w postaci utraty podmiotowości prawnej i praw majątkowych jest sprzeczna z deklarowanym przez ustawodawcę celem tej regulacji, jaką było zapewnienie jawności życia gospodarczego oraz implementacja Dyrektywy 2009/101/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z 16.09.2009 w sprawie koordynacji gwarancji, jakie są wymagane w państwach członkowskich od spółek w rozumieniu art. 48 akapit drugi Traktatu, w celu uzyskania ich równoważności dla uzyskania zapewnienia ochrony interesów zarówno wspólników, jak i osób trzecich (opublikowanej w Dz.U.UE.L.2009.258.11, zwanej dalej „Dyrektywą 2009/101/ WE”), albowiem przepis art. 9 ust. 2a zd. 1 p.w.u.k.r.s., nie tylko nie implementuje tej Dyrektywy, ale pozostaje w rażącej sprzeczności z jej art. 12, art. 13 ust. 2 oraz art. 2 pkt h), j) i k), a jednocześnie przepis art. 9 ust. 2a zd. 1 p.w.u.k.r.s. przyczynił się do zmniejszenia jawności stosunków gospodarczych, a ponadto ustawodawca wskazał częściowo fałszywy motyw legislacyjny dotyczący długości okresu dostosowawczego;
5. art. 9 ust. 2a zd. 1 p.w.u.k.r.s. oraz art. 9 ust. 2b p.w.u.k.r.s. z art. 64 ust. 1 i 3 oraz art. 45 ust. 1 i art. 79 ust. 1 - w zw. z art. 2 Konstytucji RP w takim zakresie, w jakim przepisy te przewidują nacjonalizację majątków (ogółu praw majątkowych) spółek nieprzerejestrowanych do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przed 1 stycznia 2016, a - z uwagi na przewidzianą w art. 9 ust. 2a zd. 1 p.w.u.k.r.s. utratę podmiotowości przez te spółki - również w takim zakresie, w jakim wyłączają możliwość obrony praw tych spółek w postępowaniach administracyjnych i sądowych przed przejściem ich majątków (ogółu składników majątkowych) na rzecz Skarbu Państwa oraz wyłączają w tym zakresie prawo do skargi konstytucyjnej,
6. art. 9 ust. 2a zd. 1 p.w.u.k.r.s. oraz art. 9 ust. 2b p.w.u.k.r.s. z art. 21 ust. 2, art. 64 ust. 1 i 3 oraz art. 45 ust. 1 i art. 79 ust. 1 - w zw. z art. 2 Konstytucji RP w takim zakresie, w jakim przepisy te przewidują wywłaszczenie ex lege majątków spółek nieprzerejestrowanych do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przed 1 stycznia 2016: bez wystąpienia celu publicznego, bez słusznego odszkodowania oraz bez wystąpienia przesłanki niezbędności wywłaszczenia dla osiągnięcia celu publicznego, a — z uwagi na przewidzianą w art. 9 ust. 2a zd. 1 p.w.u.k.r.s. utratę podmiotowości przez te spółki - w takim zakresie, w jakim wyłączają możliwość obrony praw tych spółek w postępowaniach administracyjnych i sądowych przed przejściem ich majątków (ogółu składników majątkowych) na rzecz Skarbu Państwa oraz wyłączają w tym zakresie prawo do skargi konstytucyjnej,
7. art. 9 ust. 2a zd. 1 p.w.u.k.r.s. oraz art. 9 ust. 2b p.w.u.k.r.s. z art. 46 oraz art. 64 ust. 1 i 3 oraz art. 45 ust. 1 i art. 79 ust. 1 — w zw. z art. 2 Konstytucji RP w takim zakresie, w jakim przepisy te przewidują swoistą konfiskatę majątków (przepadek ogółu praw majątkowych) spółek nieprzerejestrowanych do rejestru przedsiębiorców Krajowego Rejestru Sądowego przed 1 stycznia 2016 bez orzeczenia sądowego, a - z uwagi na przewidzianą w art. 9 ust. 2a zd. 1 p.w.u.k.r.s. utratę podmiotowości przez te spółki — również w takim zakresie, w jakim wyłączają możliwość obrony praw tych spółek w postępowaniach administracyjnych i sądowych przed przejściem ich majątków (ogółu składników majątkowych) na rzecz Skarbu Państwa oraz wyłączają w tym zakresie prawo do skargi konstytucyjnej.